Düşen asansörde hayatta kalmak için ne yapmalıyız? Asansör düşerken zıplarsak ne olur diye hiç düşündünüz mü? Özellikle asansör korkusu olan kişiler mutlaka düşünmüşlerdir. Bu videoda düşen asansörde zıplarsak ne olur, zıplamak bizi kurtarır mı, düşen asansörde ne yapılmalı gibi sorulara cevap bulacaksınız.
Asansöre binen neredeyse herkesin aklından geçmiş olan ve zamanla bir efsaneye dönüşen bir soru vardır. “Düşmekte olan bir asansörde son anda zıplarsak hayatta kalır mıyız?”
Üzerine kafa yorması da oldukça eğlenceli olan bu düşünce ilk bakışta mümkünmüş gibi görünebilir. Peki ama gerçekte mümkün mü?
Varsayalım ki 100 metre yüksekliğindeki bir binanın en üst katındayız. Asansöre bindik ve zemin katın tuşuna bastık. Birden asansörün tepesinden korkutucu bir ses geldi, bu sesin asansörün kablosunun kopma sesi olduğunu anladık ve hayatımız gözlerimizin önünden bir film şeridi gibi geçmeye başladı…
Ancak o kadar şanssız bir gündeyiz ki hem halatların hepsi koptu hem de fren sistemi bozuldu. Bu durumda asansör yere çarpana kadar düşmeye başlayacaktır. Ama korkmaya gerek yok, ne de olsa yere çarpmadan hemen önce zıplayıp kurtulacağız… yani en azından öyle umuyoruz.
Şimdi işin içine biraz fizik dahil edelim. Düşmemize neden olan şey yerçekimidir, yerçekimi “g” harfi ile gösterilir ve büyüklüğü 9,81 m/s^2’dir, biz ona şimdilik 10 diyelim. Peki bu ne demek? metre uzunluk birimidir. metreyi saniyeye bölersek bir saniyede kaç metre gittiğimizi yani hızımızı buluruz, diğer bir deyişle uzaklıktaki değişimi buluruz, evet hız uzaklığın zamana göre değişimidir.
Şimdi bir adım daha gidelim ve metre bölü saniyeyi, yani hızı, tekrar saniyeye bölelim. Metre bölü saniye kare elde ederiz, bu da hızın zamana göre değişimidir. Buna fizikte ivme denir. Yerçekimi ivmesi 10 m/s^2’dir, yani bir cismi yüksekten yere bıraktığımızda o cisim her geçen saniyede 10 metre/saniye hızlanır. 1. saniyedeki hızı 10 metre/saniye, 2. saniyedeki hızı 20 metre/saniye olur.
Şimdi 100 metre yüksekten düşmekte olan asansörümüze geri dönelim. Asansörün 100 metre yüksekten yere çarpması yaklaşık 4 buçuk saniye sürer ve yere çarptığındaki hızı saniyede yaklaşık 45 metre olur. Bu, basit bir hesapla saatte 162 kilometre hıza eşittir. Yani 100 metre yüksekten düşen bir asansörde bulunmak, saatte 162 km hızla giden bir arabayla bir duvara çarpmakla çok benzerdir. 162 km hızla duvara çarpmanın nasıl olduğunu merak edenler için, bu görüntüdeki araç saatte 180 km hızla duvara çarpıyor, saatte 162 km hız da bundan farklı olmayacaktır, yani bu kazadan sağ kurtulma ihtimali yoktur.
Şimdi işin eğlenceli kısmına geçelim. Önce düşen bir asansörde zıplamanın mümkün olup olmadığına bakalım. Ayakta durduğumuzda, üzerinde bulunduğumuz zemine ağırlığımız kadar bir kuvvet uygularız, aynı kuvvetin tam tersini de zemin bize doğru uygular ve bu sayede ayakta durabiliriz. Buna fizikte etki-tepki prensibi denir.
Ancak asansör düşerken, bizim asansörün zeminine uyguladığımız ve asansör zemininin bize uyguladığı kuvvet azalır, çünkü asansörün zemini bizden kaçarak aşağıya doğru gidiyor olacağı için ona bir etki kuvveti uygulayamayız, zemin de bize bir tepki kuvveti uygulayamaz. Zıplayabilmemiz için zeminden sağlam bir destek almamız gerektiğinden, düşmekte olan bir asansörde zıplamamız mümkün olamayacaktır. Yani düşmekte olan asansörde zıplama fikri daha en başında çuvalladı.
Düşen asansörde zıplayabilmemiz için bir yere tutunup kendimizi asansörün zeminine bastırmamız ve zeminden kuvvet alarak sıçramamız gereklidir. Böyle yaptığımızı düşünelim, ancak bu sefer de asansörün içindeyken yere tam olarak ne zaman çarpacağımızı bilmediğimiz için asla tam olarak doğru zamanda sıçrayamayız. .
Biz yine de devam edelim. Düşmekte olan asansörde bir şekilde zıplamayı başardığımızı ve bunu tam olarak doğru zamanda yaptığımızı düşünelim. Bu sefer de asansör aşağıya doğru gittiği için yukarı doğru zıpladığımızda asansörün tavanına kafamızı çarpma riskimiz var. Eğer zıplama zamanımızı ve hızımızı iyi ayarlayamazsak kafamızı tavana çarparız. Yani düşmekten kurtulayım derken önce asansörün tavanına çarparak boynumuzu kırarız ardından da yere çarpıp ölürüz. Bu senaryo sadece yere çarparak ölmekten bile kötü.
Ancak diyelim ki, düşen asansörde zıplamayı başardık ve bunu doğru zamanda yaptık. Ayrıca asansörün tavanına çarparak boynumuzu da kırmadık. Peki ama düşme hızımızı sıfırlayacak kadar hızlı şekilde zıplayabilir miyiz?
Негізгі бет Ғылым және технология Asansör Düşerken Son Anda Zıplarsak Kurtulabilir Miyiz? - Düşen Asansörde Ne Yapmalıyız?
Пікірлер: 4