Görsel de kullanılan görüntüler GÖLPAZARI BELEDİYESİ tarafından hazırlanan tanıtım görüntülerinden alınmıştır
GÖLPAZARI’NA DAİR
Bir Çımışkı Bilmecesi
Gökçe Kaçar
Ökçe Kovalar
Cevap: ?
Bölüm 3
“İlgilisine”
Gölpazarı Yöresi Kadim Köyler (Kuruluş Yılları ve Bilinen İlk İsimleri)
Gölpazarı İlçe ve Köylerinde bulunan ve sonra sergilenmek üzere Bilecik müzesine teslim edilen antik çağa ait mezar, sunak ve mil taşları üzerindeki yazıtlar dikkatlice incelenmiş, yazıtlarda geçen yer ve şahıs isimleri derlenerek bir araya getirilmeye gayret edilmiştir.
Yazıtların bulunduğu yerler doğru kabul edilerek, tercümelerden bölgemiz köylerin en eski isimleri, kuruluş tarihleri ve o dönemlerde yaşamış halka ait şahıs isimleri tablo haline getirilmiş, böylelikle köylerin antik çağ kuruluş tarihlerine ulaşılmıştır.
İncelemeler esnasında edindiğim en önemli sonuç, Osmanlı arşivle-rinde bulunan nüfus defterlerinde 1485 olarak gösterilen günümüz köy yerleşimleri kuruluş tarihlerinin bilinenin aksine çok eski yıllara kadar uzandığıdır. Osmanlı kuruluş döneminde konar-göçer Türk-menlerin önceden boşaltılmış eski köy yerleşim alanlarına yerleşti-rildikleri kuvvetle ihtimaldir.
Antik Roma yer ve şahıs isimleri ile ilgili çalışmalar yapan dilbilimciler, Gölpazarı ve yöresinde bulunan yazıtlardaki yer ve şahıs isimlerin-den yola çıkarak bölgedeki ilk yerleşimin köklerine ulaşmaya çalış-mışlardır. Bölgede Frigce ve Trak-Frigce isimlerin yer aldığı yazıtlara yaygın olarak Gölpazarı ve Yenipazar çevresinde rastlanılmıştır. Me-kece yakınlarındaki Akçakaya ve Gölpazarı İlçesi’ne bağlı Söğütçük köyü gibi yerleşim yerlerinde Trak kökenli kişisel isimlerin Göynük Deresi’nin her iki tarafında da bulunduğunu ayrıca tespit etmişler-dir.
Dilbilimciler tarafından isimlerden yola çıkarak Gölpazarı ve yöresi ile ilgili yapılan çalışmada eski çağlarda Trak ve Frig kökenli halkın yaşa-dığı bölgeler:
A. Trak Kökenli Halkın Yaşadığı Köyler
Söğütçük Helenistic Dönem
Hamidiye (Bolatlı) Roma İmp. Dönemi
Üyük Köyü Roma İmp. Dönemi
Tongurlar Roma İmp. Dönemi
Gözaçanlar Roma İmp. Dönemi
B. Frig Kökenli Halkın Yaşadığı Köyler
Bolatlı köyü Roma İmp. Dönemi
Keskin Köyü Roma İmp. Dönemi
Bağışlar (Kavak) Köyü Roma İmp. Dönemi
Hacıköy Roma İmp. Dönemi
Dokuz Köyü Roma İmp. Dönemi
“Sangarius (Sakarya Nehri)’ta Malegenea (Mekece)” isimli kitap bölümünden, Gölpazarı’nda bulunan göl ile ilgili ufak bir dipyazı ve alıntı yapılan kaynak dikkatimizi çekmiş fakat alıntı kaynak buluna-madığından göl ile ilgili yeterli bilgi edinilememiştir.
“Nikaia’daki (Askania limne, bugün İznik Gölü) ünlü gölü ve Gölpazarı’ndaki eski bataklık gölünü (bkz. Laurent, Saint Pierre d’Atroa, s.69 not 1) hariç tutmalısınız çünkü her ikisi de deniz-den çok uzaktır”.
Bölge ile ilgili bu çalışmaların daha da derinleştirilmesi için özellikle bölgede bulunan yazıtların, sunakların ve diğer taşların yetkililere derhal bildirilmesi gerektiğini önemle rica eder, bu buluntuların bölge için ne kadar kıymetli bir hazine olduğunu hatırlatmak isterim.
Mezar taşları tercümelerinden tespit edilen yer adları
Gölpazarı İlçesi- Totaiaenoi
Totaiaeni ismi Tattaios (Tataouion)’dan evrilmiştir.
Buluntu Yeri: Bilecik, Gölpazarı İlçesi.
Tarih: M.S. 102-114. yıllar
İmparator Nerva Traianus Caesar Augustus Germanicus Dacicus’un --’inci hükümdarlık yılında, Herakleos ayında Totaiaenoi Civar Hal-kı, kendi velinimetleri ve haklarının savunucusu ve tüm (hayatı) boyunca -- olan Lucius oğlu Demosthenes’i onurlandırdı.
Urgancılar (Tongurlar) Köyleri-Mossyneanoi (Mossynenoi)
Mossyneanoi ismi Mossynea’dan evrilmiştir. Bölge Tongurlar ve Urgancılar köyleri arasında yer aldığından her iki köyümüzde bu isimle adlandırılmışlardır. Yazıtta adı geçen Synlantenoi yer adı Kes-kin Köyü’ne ait yer adıdır.
Buluntu Yeri: Bilecik, Gölpazarı İlçesi, Urgancılar Köyü.
Tarih: M.S. 131/2
İmparator Traianus Hadrianus Caesar Augustus’un 15. hükümdar-lık yılında Mossyneanoi ve Synlantenoi Halkları, Okktaios oğlu Okktaios’u, atalarından beri Bennarkhes olan (ve) hayatı boyunca kendilerinin iyiliğine çalışmış olan (kişiyi onurlandırdılar).
Keskin Köyü-Syllantenaoi
Syllantenaoi ismi Syllanta isminden evrilmiştir.
Buluntu Yeri: Bilecik, Gölpazarı İlçesi, Keskin Köyü.
Tarih: M.S. 122/3
Zeus Sabazios’a ve Syllantenoi Demos’una (Halkına) (adak sunul-du); (İmparator) Caesar Augustus Hadrian’ın 6. (hükümdarlık) yılı.
Gölpazarı-Sarıhacılar-Hacıköy (Nesimhocalar)-Protonica
Nikaia-Ankyra yolu üstünde bir konaklama yeri olup günümüz Hacı-köy (Nesimhocalar) ve Sarıhacılar köyleri civarında bulunan bir din-lenme yeridir.
Konaklama yeri Tataion’dan dinlenme yeri Protonica’ya mesafe 11, Artemis’e ise 12 Roma mili mesafededir.
--------------------------- Antik Çağ Sonu
Kaım 2020
Негізгі бет Bölüm 3 / Antik Çağda Gölpazarı, Köyler, İsimler ve Kuruluş Tarihleri
Пікірлер: 8