Trt 1 de yayınlanan Alparslan Büyük Selçuklu dizisinin 33. bölüm fragmanı yayınlandı. Dizide Barış Arduç Sultan Alparslan şahsiyetine hayat vermekte. Ayrıca Çağrı bey İbrahim Yınal Melik süleyman ve Tuğrul bey gibi önemli karakterler var. Bu videoda Uygar Özçelik tarafından canlandırılan Yınal bey neden ve nasıl isyan etti üzerinde duracağız. Diğer youtube eğitim ve tarih videolarımız:
Seferiye Hatun:
• Seferiye Hatun Hayatı ...
Sultan Alparslan ve Malazgirt:
• Sultan Alparslan Hayat...
Nişabur ve Rey gibi devletin başlıca şehirlerini fethetmesinin yanında, Irak-ı Acem bölgesini ele geçiren ve Doğu Roma destekli Gürcü komutan Liparit’e karşı meşhur Pasinler Muharebesi’nden zaferle ayrılan İbrahim Yınal ayrıca Tuğrul Bey döneminde Anadolu’ya düzenlenen Türkmen akınlarını da idare etmiştir. Tüm bu gelişmeler, İbrahim Yınal’ın, devletin en güçlü simalarından birisi haline gelmesine sebep olmuştur. Fakat elde ettikleriyle yetinememiştir. Peki sizce Yınal bey, isyan etmekte haklı mıydı yoksa bir hain miydi?
Selçuk Beyin oğlu Mikail, henüz İslamı kabul etmemiş olan Türklere karşı giriştiği gaza hareketinde şehit düşünce dul kalan eşi Yusuf Yınal ile evlendirilmiş ve bu evlilikten İbrahim Yınal bey doğmuştur. Yani İbrahim Yınal bey, Tuğrul ve Çağrı beyler ile anne tarafından kardeş baba tarafından ise kuzendir. 1040 Dandanakan Savaşı ve 1048 Pasinler Savaşı başta olmak üzere ömrü başarılarla dolu olan Yınal beyin hain mi yoksa hakkını arayan biri olduğu hala tartışma konusudur.
Tuğrul beyi devirip sultan olmak için iki kez isyan eden İbrahim Yınal’ın ilk isyanından evvel onun neden isyan ettiği üzerinde duralım: Türk töresi gereğince Yınal beyin fethettiği bölgelere sahip olması gerekiyordu. Fakat merkezi bir devlet kurmak isteyen Tuğrul bey, İbrahim Yınal’ın fethettiği bölgeleri devlete bağlayıp sadece ıkta olarak Yınal beye bırakınca bu iki kardeş arasında anlaşmazlık sebebi oldu. Çağrı Bey, Musa Yabgu ve Kara Arslan Kavurd Bey’e tanınan hakların aksine kendisine bu şekilde davranılması ve toprak isteklerinin geri çevrilmesi, İbrahim Yınal’ın içinde ister-istemez bir isyan ateşi körükledi. Yınal bey, daha Pasinler savaşından hemen sonra bu durumdan duyduğu rahatsızlığı abisine açmış fakat umduğu sonucu bulamamıştır.
Kısa bir süre sonra Tuğrul Bey, İbrahim Yınal’ın hâkimiyetinde bulunan Hemedân şehrinin de kendisine teslim edilmesini istedi. İbrahim Yınal ise kardeşinden gelen bu teklifi kabul etmediği gibi, ağabeyiyle aralarında husumet çıkarmakla itham ettiği veziri Ebû Ali’yi cezalandırma yoluna gitti. Ardından askerleriyle birlikte Tuğrul Bey’in yanından ayrılarak onunla mücadeleye giriştiyse de mağlup olmaktan kurtulamadı. Ardından Tuğrul Bey, onun hâkimiyetindeki bölgeyi ele geçirince, İbrahim Yınal kaçarak Sermâc Kalesi’ne sığındı. Müstahkem bir kale olmasına rağmen, Tuğrul Bey’in sahip olduğu askerî güç sayesinde İbrahim Yınal kaleden indirildi.
Tuğrul Bey kendisine karşı isyan etmiş olmasına rağmen, İbrahim Yınala iyi davranmış, daha önceleri onun hâkimiyetinde bulunan yerlerin büyük kısmını Yınal beye iktâ etmiştir. Ayrıca ona isterse kendisine iktâ edilen bölgeye gitmesi veya kendisinin yanında kalması şeklinde teklifte bulunmuş, İbrahim Yınal da Tuğrul Bey’in yanında kalmayı uygun bulmuştu.
Bu olaydan sonra bir süre sessizliğini koruyan İbrahim Yınal, Tuğrul Bey’in 1055 tarihindeki Bağdat seferinde yeniden sahneye çıkmış ve toprak konusundaki rahatsızlığını tekrardan belirtmeye başlamıştır. Başta Halife olmak üzere birçok kimsenin araya girmesi ya da Tuğrul Bey’in onu Musul valiliğine ataması, İbrahim Yınal’ın ikinci kez isyanını geciktirmiş ancak önleyememiştir. Tuğrul Bey, Nusaybin üzerine yürüdüğü sırada kardeşi İbrahim Yınal’ın Selçuklu Devletinin düşmanı olan Fatımi devletinin desteği ile tekrar isyan ettiği haberini almış ve yolunu değiştirmek zorunda kalmıştır. Eşi Altuncan Hatun, veziri Kündüri ve ordusunun bir kısmını Bağdat’a göndererek kardeşini elindeki az miktarda kuvvet ile takibe koyulmuştur.
İbrahim Yınal, yenilgiden sonra birkaç adamıyla birlikte kaçmak istediyse de Alp Arslan tarafından bizzat yakalanarak Tuğrul beye teslim edildi. Melik Alparslan isyanın bastırılmasında gösterdiği başarı ve Yınal beyi esir etmesi ile ileride Selçuklu tahtının en büyük varisi olduğunu ayrıca ispat etmiş oldu.
Tuğrul beye teslim edilen İbrahim Yınal, ilk isyanından sonra affedilmiş olsa da bu sefer affedilmemiştir. Tuğrul bey kendisini zor duruma düşüren kardeşinin idamına hükmetmiş ve Yinal bey Türk hanedan töresi gereğince kanı akıtılmadan idam edilmiştir.
Негізгі бет İbrahim Yınal Bey Neden İsyan Etti - Haklı mıydı? " Alparslan Büyük Selçuklu "
Пікірлер: 81