Erizncan'ın beyliklere başkentlik yapmış şirin ilçesi Kemah’ın merkezinde bulunan kümbetler kasabanın tarihi hakkında bize çok önemli bilgiler vermektedir.
1071 Malazgirt Meydan Muharebesinden sonra Anadolu’da kurulan beyliklerden bir tanesi de Mengücekoğulları’ydı. 1071 - 1277 yılları arasında tam 206 sene bu isimle yaşadılar. 1142 Yılında Kemah ve Divriği merkezli olarak ikiye ayrılmışlardı. Kemah kolu 1228’e kadar 86 yıl, Divriği Kolu ise 1277’ye kadar 135 sene yaşadı.
Selçuklu hükümdarı Alpaslan, Sultan Melik Gazi’yi de Anadolu’nun fethi için görevlendirmişti. Bu komutan, Erzincan, Kemah, Divriği ve Şarki Karahisar’ı ele geçirdi ve bu bölgede Kemah Sultanede “Mengücek Beyliğini” kurdu..
Kemah, Mengücek Beyliğinin ilk merkeziydi. Kurucusunun türbesi de burada yapıldı. Melik Gazi’nin vakfiyesinde bununla ilgili olarak:
“…ben emr-i Hak ile sultan-ı amil oldum, layık bil adil tuttum ve Erzurum, Erzincan, Kemah ve Diyarbekir vilayetleriyle kalelerini fetheyledim ve kafirlerin ciğerlerini yaktım ve kılıç vuran padişahtır ki (Mengücik ) Gazidir: Cenab-ı Hak ruhunu şad ve kabrini pürnur eylesin. Bundan sonra ben Kemah Kalesi civarına yerleştim ki o civar Fırat nehri kenarındadır ve hududu şu vecih iledir ki nehri mezkur kale ile mesken arasında geçer …” şeklinde yazılmıştır.
Mengücek Gazi’nin türbesi sekizgen planlı olup, iki katlıdır. Türbenin altında bir mumyalık bulunuyor. Giriş kapısının altında bulunan bir kapıdan merdivenle mumyalığa inilmektedir. Mumyalığın üzerinde de ” Dünya durdukça o Mengücek Sultan tarafından aydınlatılacaktır” diye yazılmış farsça bir kitabe bulunuyor. Duvarlar 80 cm. yüksekliğe kadar taş örmelidir. Mumyalığın üzeri basıktır. Melik Gazi’nin mumyası zaman zaman açıldığından bozulmuştur. Ayrıca burada beş mezar daha bulunmaktadır.
Kemah Sultan Mumyalığın üzerinde bulunan zemin kat girişine konulan türbe girişi küçük bir portal şeklindedir. Burada Melik Gazi’nin sembolik sandukası bulunuyor. Buradaki sırlı tuğladan küfi yazılı kitabede “…Elmerhum, es said, eş-şehid, el Gazi “ yazılıdır. Yine türbe içinde siyah mürekkeple yazılmış farsça ve arapça iki kitabede, Behramşah’ın Kılıç Aslan’ın kızlarından birisi ile evlenmiş olduğu belirtilmiştir.
Bu türbe hem kullanılan inşa malzemesi, hem de cenazeliğin orijinal şekli ile dikkat çekmektedir. Bilindiği gibi Mengücekoğulları’nın en büyük özellikleri sanat alanında öne çıkmaktadır. Onlar beyliklerini kurdukları yerlerde (özellikle Divriği’deki Ulu Cami ile biliniyorlar) yaratıkları eserlerle daima incelemeye değer bulunmuşlardır. Bu türbenin de en önemli özelliği büyük bir ihtimalle Kâşan çinileri ile süslenmiş olmasından kaynaklanıyordu. Ama ne yazık ki bu gün o çinilerden bir tanesi bile mevcut değil, sadece bir kaç yerde çok küçük izler bulunuyor. Kâşan çinileri, firuze, gök mavisi, yeşil,
nadiren de kırmızı veya sarı renkte, duvar çinileriydi. Kâşan, İran’da bir şehirdi ve tarih boyunca el sanatları merkezi konumunda olmuştu. Bu el sanatlarının en önde geleni de çiniciliğiydi. Orda üretiliyorlar, deve kervanlarıyla da her yere gönderiliyorlardı. Türbe, halk arasında “Sultan Melek” olarak da adlandırılır.
Hemen yanında da Melik Gazi Zaviyesi bulunuyor. Bu bina, dikdörtgen planlı bir yapıdır. İki ayrı bölme tipi gösterir. Tuğladan küre biçiminde kubbelere sahip ve penceresizdir. Sol taraftaki bölmede biri küçük, ikisi büyükçe 3 mezar vardır. Bu türbelerin hemen yakınında bulunan Osmanlı mezarlığı ilginç mezar taşları ve lahitleriyle görülmesi gereken yerlerin başında gelmektedir. Zengin ve biraz da farklı işlemeleriyle dikkat çeken
lahit mezarlar henüz tam olarak okunmamış yahut okunmuş olsalar da yayına sunulmuş olmadıklarından kimlere ait olduklarını bilmiyoruz. Özellikle bir tanesinde, lahtin geniş yüzüne resmedilen caminin neresi olduğu merak konusudur. İşlenmek istenen mekan bütün ayrıntılarıyla
resmedilmiştir.
· Abone Ol: is.gd/TasKaya
- Tüm Oynatma Listeleri: is.gd/TasKayaVideolar
- Tr UNESCO Dünya Mirası Listesi: is.gd/UNESCOTasKaya
- Tr UNESCO Dünya Mirası Adayları Listesi: is.gd/UNESCOAdayTasKaya
- Tr Antik Kentler Listesi: is.gd/AntikKentTasKaya
- Tr Müzeler Listesi: is.gd/MuzeTasKaya
- Ankara Gezi Videoları Oynatma Listesi: is.gd/AnkaraTasKaya
- Antalya Gezi Videoları Listesi: is.gd/AntalyaTasKaya
- Erzincan Gezi Videoları Oynatma Listesi: is.gd/ErzincanTasKaya
- İstanbul Gezi Videoları Listesi: is.gd/IstanbulTasKaya
- İzmir Gezi Videoları Listesi: is.gd/IzmirTasKaya
- Muğla Gezi Videoları Listesi: is.gd/MuglaTasKaya
- Tunceli Gezi Videoları Oynatma Listesi: is.gd/TunceliTasKaya
Негізгі бет Erzincan Kemah Kümbetleri - Dr. Murat
Пікірлер: 8