ฎีกา InTrend Ep.100 ฟ้องบังคับทรัพย์จำนองและทรัพย์สินอื่นในกองมรดกได้ในอายุความเท่าใดและทำได้
The Host : กองสารนิเทศและประชาสัมพันธ์ สำนักงานศาลยุติธรรม
Guest Host : สรวิศ ลิมปรังษี
ที่ปรึกษา : วิญญู พิชัย,สรวิศ ลิมปรังษี, ณัฐสิมา อนันทนุพงศ์
Show Creator : ศณิฏา จารุภุมมิก
Episode Producer & Editor : ศณิฏา จารุภุมมิก, ผุสชา เรืองกูล
Sound Designer & Engineer : กฤตภาส ทองแจ้ง, กิติชัย โล่สุวรรณ
Coordinator & Admin : โสรัตน์ ไวศยดำรง, สุพัตรา ขำมีศักดิ์, สุภาวัชร์ ดลมินทร์
Art Director : สุภาวัชร์ ดลมินทร์, กนกกูล วสยางกูร
Webmaster : ผุสชา เรืองกูล, วชิระ โรจน์สุธีวัฒน์
การฟ้องร้องบังคับคดีอาจมีปัญหามากขึ้นหากเป็นกรณีที่ลูกหนี้ถึงแก่ความตายและต้องมีการฟ้องร้องต่อกองมรดก เพราะอาจมีความเปลี่ยนแปลงในเชิงของสิทธิหน้าที่ของแต่ละฝ่ายจากผลของการเป็นทรัพย์สินในกองมรดกบ้าง โดยเฉพาะเรื่องของอายุความ ปัญหาที่จะนำมากล่าวถึงในตอนนี้จะเป็นกรณีที่ลูกหนี้ถึงแก่ความตายแล้วเจ้าหนี้มาฟ้องทายาทเพื่อบังคับเอากับทรัพย์จำนองและทรัพย์สินอื่นซึ่งจะมีปัญหาว่าจะต้องฟ้องในอายุความเท่าใดและจะมีผลต่อการบังคับกับทรัพย์สินในกองมรดกเพียงใด
นางจันทร์ได้กู้ยืมเงินจากธนาคารแห่งหนึ่งเป็นเงิน 2,000,000 บาท โดยจำนองที่ดินและสิ่งปลูกสร้างให้ไว้เป็นประกัน โดยนางจันทร์ตกลงด้วยว่าหากบังคับจำนองได้เงินไม่พอสามารถบังคับชำระหนี้จากทรัพย์สินอื่นได้จนครบ
นางจันทร์ผิดนัดชำระหนี้จนกระทั่งมีการทำสัญญาปรับปรุงโครงสร้างหนี้ แต่ภายหลังจากการทำสัญญาปรับปรุงโครงสร้างหนี้ได้ไม่นานนางจันทร์ถึงแก่ความตาย
นางอังคารซึ่งเป็นบุตรและเป็นทายาทของนางจันทร์ได้ทำหนังสือแจ้งให้ธนาคารทราบถึงการที่นางจันทร์ถึงแก่ความตายเมื่อวันที่ 26 มิถุนายน 2560 และขอทราบผลการดำเนินการกรณีเงินกู้ของนางจันทร์
ต่อมาเมื่อวันที่ 19 เมษายน 2562 ธนาคารได้ยื่นฟ้องนางอังคารในฐานะผู้จัดการมรดกของนางจันทร์เพื่อให้ชำระหนี้เงินกู้ที่ค้าง หากนางอังคารไม่ชำระขอให้บังคับชำระหนี้จากทรัพย์จำนองและทรัพย์สินอื่นจนกว่าจะได้รับชำระครบถ้วน
ในกรณีของการฟ้องให้ชำระหนี้เงินกู้ตามปกติมีอายุความ 10 ปี ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 193/30 แต่กรณีนี้เนื่องจากลูกหนี้ได้ถึงแก่ความตาย การที่เจ้าหนี้ใช้สิทธิฟ้องร้องจึงเป็นการใช้สิทธิต่อกองมรดกลักษณะหนึ่ง ซึ่งมาตรา 1754 ได้กำหนดไว้ว่าถ้าสิทธิเรียกร้องที่มีต่อกองมรดกมีอายุความยาวกว่า 1 ปี มิให้เจ้าหนี้ฟ้องร้องเมื่อพ้นกำหนด 1 ปี นับแต่ได้รู้หรือควรได้รู้ถึงความตายของเจ้ามรดก
ในกรณีของหนี้เงินกู้ของนางจันทร์นี้ ปรากฏว่าเมื่อนางจันทร์ถึงแก่ความตาย นางอังคารซึ่งเป็นทายาทและเป็นผู้จัดการมรดกได้แจ้งให้ธนาคารทราบแล้วตั้งแต่วันที่ 26 มิถุนายน 2560 แต่ธนาคารมาฟ้องเมื่อวันที่ 19 เมษายน 2562 จึงเป็นการฟ้องเมื่อพ้นกำหนดอายุความ 1 ปีตามที่กฎหมายกำหนด จึงถือว่าหนี้เงินกู้นี้เป็นอันขาดอายุความ
อย่างไรก็ตาม กำหนดอายุความตามมาตรา 1754 นี้กำหนดให้อยู่ภายใต้บังคับของมาตรา 193/27 ซึ่งเป็นการกำหนดให้ผู้รับจำนองมีสิทธิบังคับชำระหนี้จากทรัพย์จำนองได้แม้ว่าสิทธิเรียกร้องส่วนที่เป็นหนี้ประธานจะขาดอายุความแล้วก็ตาม
ในกรณีนี้เมื่อนางจันทร์ได้จดทะเบียนจำนองที่ดินและสิ่งปลูกสร้างให้ไว้เป็นประกันแก่ธนาคารด้วย ในส่วนของการบังคับชำระหนี้จากทรัพย์จำนองจึงยังคงสามารถทำได้ เพียงแต่ธนาคารจะไม่มีสิทธิบังคับให้ชำระดอกเบี้ยที่ค้างย้อนหลังเกินกว่า 5 ปีได้
สำหรับทรัพย์สินอื่นนอกเหนือจากทรัพย์จำนองซึ่งนางจันทร์ได้เคยตกลงไว้ให้บังคับได้ และแม้จะไม่มีข้อตกลงดังกล่าวตามปกติเจ้าหนี้ย่อมมีสิทธิบังคับชำระหนี้จากทรัพย์สินของลูกหนี้จนกว่าจะได้รับชำระหนี้จนครบถ้วนอยู่แล้ว เพียงแต่อาจไม่มีบุริมสิทธิพิเศษเหนือกว่าเจ้าหนี้สามัญ แต่เนื่องจากในกรณีนี้หนี้เงินกู้ที่เป็นหนี้ประธานได้ขาดอายุความมรดกไปแล้ว การบังคับเอาจากทรัพย์สินอื่นจึงไม่อาจกระทำได้ เหตุที่บังคับเอาจากทรัพย์จำนองได้เพราะเหตุที่กฎหมายกำหนดให้สิทธิเจ้าหนี้จำนองไว้โดยเฉพาะ แต่สิทธิดังกล่าวจำกัดเฉพาะการบังคับเอาจากทรัพย์จำนองเท่านั้น
ดังนั้น ในกรณีที่ฟ้องบังคับจำนองต่อกองมรดก หากฟ้องเมื่อพ้นกำหนดอายุความ 1 ปีนับแต่รู้ว่าเจ้ามรดกถึงแก่ความตาย เจ้าหนี้ย่อมบังคับได้เฉพาะจากทรัพย์จำนองเท่านั้นจะบังคับเอากับทรัพย์สินอื่นอีกไม่ได้ และบังคับได้เฉพาะดอกเบี้ยที่ค้างชำระไม่เกิน 5 ปีเท่านั้น
(คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 4306/2564)
Негізгі бет ฎีกา InTrend Ep.100 ฟ้องบังคับทรัพย์จำนองและทรัพย์สินอื่นในกองมรดกได้ในอายุความเท่าใดและทำได้
Пікірлер: 3