Бала - Алланың адамзатқа берген аманаты. Ата-бабаларымыз баланы өмірінің мәні санаған. Иманды ұл, ибалы қыз тәрбиелеуді өз өмірінің басты қағидасына, міндетіне жатқызған. Бала - отбасы дәнекері, ата-ананың ізін жалғастырар тұяғы. Халқымыздың ұрпаққа деген даналық сөздерінде «Адамның бақыты - балада», «Адам ұрпағымен мың жасайды» - деп тегін айтпаса керек. Алла Тағала былай деген: «Сендердегі қандай да бір нығмет - Алладан» (Нахыл, 53). Адами тұлғада әдепті де инабатты, имани адамгершілігі мол, сыпайы қыз тәрбиелеу қазіргі қоғамда ең өзекті мәселі десек те болар. Ислам діні қыз баланы тәрбиелеп өсірген адамға ерекше артықшылықтар береді. Жахилия дәуіріндегі адамдардың көзқарасына қарағанда, қыз баланы жек көріп, қыздар дүниеге келгенде қайғыратын болған еді. Ал қазіргі кездегі кейбір білімсіз мұсылмандардың әрекеттері қоғам сол жахилия (надандық) заманынан арылмағандай күйге бөлейді. Алла Тағала Құран Кәрімде осы надандықты былайша баян еткен: «Егер, олардың біреуі қызбен сүйіншіленсе (әйелінің қыз тапқанын естісе), оны ашу қысып, беті қап-қара бола бастайды. Өзіне берілген жаман хабардың салдарынан, елден жасырынады. Оны қорлыққа шыдап ұстау немесе топыраққа көміп тастау керек пе? Ал, олар, нендей жаман үкім береді.» (Нахыл сүресі, 58-59 аяттары) Адамзатқа рақым боп жіберілген Алла Елшісі Мұхаммедтің (с.ғ.с) әкелген көптеген өзгерістерінің бірі қыздарға деген мұндай қарым-қатынастан бас тартқызу және олардың деңгейін көтермелеу болды. Мүмін ата-аналардың жүрегін қуанту үшін қыз тәрбиелеудің маңыздылығы туралы көптеген хадистер бар. Мысалы, «кімде-кім үш қыз өсіріп, оларға жақсы тәрбие берсе және оларды (жақсы жерге) тұрмысқа берсе, жақсылық жасаса, Алла тағала ол кісіні жәннатына кіргізеді» (Әбу Дәуіт, Әдеп). Тағы бір хадисте «дүниеге қыз келген уақытта, Алла Тағала ол жерге періштелерді жіберіп, сәлемін айтып: «Мына үйдің тұрғындары, сендерге сәлем болсын», - дейді. Періштелер қанаттарымен жаңа туылған қызды қорғаштап былай дейді: «қандай әлсіз, қорғансыз еді, әлсіз денеден шықты. Егер әкесі оны тәрбиелеп өсірсе, қияметке дейін оған Алланың жәрдемі болады» (Набит бин Шурайттан Табарани риуаят еткен). Шындығында қыз тәрбиесінде абыройы мен ар-ұяттын сақталуы, келешек өміріне даярлығы ата-анаға оңай болмайтынының дәлелі. Қазағымыздың дана сөздерінде «ұл тәрбиелесең әулетті тәрбиелегенің, қыз тәрбиелесең ұрпақты тәрбиелегенің» деп айтқан. Халқымыздың өткеніне көз жүгіртсек, дара, батыр ана-қыздарымыз болғаны ақиқат. Имани тұлғалы бойына қарапайымдылық, сыпайылық, инабаттылық, ұяңдық, үлкенді сыйлау, кішіге ізет көрсету, имандылық сияқты қасиеттерді сіңірген Домалақ ана, Айша Бибі сияқты арулар нағыз ата-ана тәрбиесімен өсіп өнген емес пе?! Ата-ананың бойында тазалық, имандылық болса, дүниеге келген ұрпақ та саналы болады. Тәрбие тек дүниеге келгенде емес, ана құрсағынан басталары анық, Бірде бір кісі жасқа толған баласын алып, данышпан кісінің алдына келеді де: «Баламды, қалай тәрбиелесем болады?» деп сұрайды. Сонда әлгі кісі: «Сен бір жыл, тоғыз айға кешіктің» деген екен. Ал тәй-тәй басқан баланың бойына мұсылман әдептерін, ислам қағидаларын сіңіруден кеш қалмауға тырысуымыз қажет. Қазағымызда бала тәрбиесін құрсақтан бастаған асыл аналарымыз дана Абайдың тәрбиешісі болған Зере әжеміз, дәретсіз баласына жоламаған анасы Ұлжанды қалайша ескеріп кетпеске. Жоғарғыдан көргеніміздей бала тәрбиесі соның ішіндегі қыз бала тәрбиесінің моральдық және тұлғалық тәрбиесі міне, ата-ананың нағыз атқаруы тиіс миссиясы. «Ұл бұзылса отбасының бұзылғаны, қыз бұзылса - ұлттың бұзылғаны» деп қыз бала тәрбиесінің салмақты екенін аңғартады. Әрбір ата-ана мынаны білуі керек. Неліктен Алла Елшісі (с.ғ.с.) біздің назарымызды қыз тәрбиесіне аударады? Бұл кездейсоқ емес. Неге? Себебі сіз қыз өсірсеңіз, ұрпақ өсірдіңіз. Егер сіз қызыңызды сеніммен, Алла Тағалаға мойынсұнумен нағыз тәрбие берсеңіз, бұл оның бүкіл бір ұрпақты иманды тәрбиелейтінін білдіреді. Қыз тәрбиелеу арқылы сіз бүкіл ұрпақ тәрбиесіне негіз қалап отырсыз. Қазақ халқының әдет-ғұрып, салт-дәстүрлерін қыз баланың бойына сіңіре отырып, қыз балаға келешекте ана, шаңырақтың құт-берекесі екенін ұғындырып, әдептілікке, имандылыққа, инабаттылыққа, мейірімділікке, төзімділікке баулып, ар тазалығын жоғары ұстайтын қылықты қыз тәрбиелесек, онда нұр үстіне нұр болар еді. Алла баршамызға Ислам дінімен өмір сүріп, салихалы ұрпақ тәрбиелеуімізді нәсіп еткей.
© ummet.kz Толығырақ: ummet.kz/makalalar/353-family...
Негізгі бет ҚЫЗДАР ЖАЙЛЫ КЕРЕМЕТ УАҒЫЗ
Пікірлер: 44