Ένα υπέροχο άσμα από το CD «Μαυροθάλασσα» που πρωτο-κυκλοφόρησε το 1999. Με στίχους του αείμνηστου Χρήστου Αντωνιάδη, ερμηνεύει στο τραγούδι ο Αχιλλέας Βασιλειάδης. Στην λύρα, ο Κ. Σταμίδης και στα κρουστά ο Γ. Πολυχρονίδης, Μ. Κουρτίδης και ο Fuat Saka. Στην αφήγηση ο Γ. Συμεωνίδης και ο Γ. Γεωργιάδης και στην φλογέρα-γαβάλ, ο Γ. Σταμίδης.
Σε ό,τι αφορά τα ερμηνευτικά σχόλια πρώτα θα σχολιάσουμε την χρήση της λέξης Μαυροθάλασσα στο τέλος του τρίτου και του έκτου δεκαπεντασύλλαβου. Χρησιμοποιείται ως κλιτική προσφώνηση, ενώ ταυτόχρονα προσωποποιεί την Μαυροθάλασσα. Είναι, λοιπόν, σαν ο τραγουδιστής να αναφέρεται άμεσα σε αυτήν και να την καλεί-να μιλάει μαζί της. Παρόμοιο φαινόμενο συναντάται και σε άλλα τραγούδια και στίχους με την χρήση ανάλογων λέξεων που αναφέρονται συνήθως σε πρόσωπα ( η κορ’ επήεν σον παρχάρ’ έι πουλί μ’-πουλί μ’).
Ψήα: πληθυντικός της λέξης «η ψη» (κοινή ποντιακή λέξη)/ «η ψυχή» με βαρύ ψ (όπως χρησιμοποιούταν επιπλέον στην Κερασούντα και την Τρίπολη)/ «η ψυχή» με βαρύ χ (όπως χρησιμοποιούταν επιπλέον στην Ινέπολη, Κερασούντα, Τραπεζούντα και Χαλδία).
Η λέξη «ψή» (με βαρύ ψ), σημαίνει κυριολεκτικά «ψυχή». «Με την ψήν επόμεινα» (έχασα τα πάντα εκτός της ψυχής μου), «Η ψή την ψήν ‘κ’ εθέλεσεν» (Όταν δεν ταιριάζει εν τέλει ένα ζευγάρι-αντρόγυνο). Ωστόσο, χρησιμοποιείται και μεταφορικά και σημαίνει: 1) άνθρωπος-άτομο :π.χ. «ατόσα ψήα ‘κ’ εχωρούν ‘σ’ ατό το μικρόν τ’ οσπίτ’». 2) τα γυναικεία στήθη (όταν χρησιμοποιείται στον πλυθηντικό: «τα ψύα»). Π.χ. «Εχιόντσεν κι εκαπάτεψεν σα ψηλά τα ραχία, τον χειμωγκόν θα βγάλ’ ατόν πουλί μ’ σ’ εσά τα ψύα» και «Άσπρα φορείς άσπρα αναλλάεις άσπρον η φορεσία σ’, ας έμ’ τη σπαλερί σ’ τ’ αστάρ’ κ’ εκοίμν’ απές σα ψύα σ’».
Καράντενιζ: Γνωστό και ως Καραντενίζ προέρχεται από την τουρκική ονομασία του Ευξείνου Πόντου: «Kara Deniz» που σημαίνει μαύρη θάλασσα, ένας όρος που επικράτησε έναντι του ελληνικού «Εύξεινος Πόντος» στην καθημερινή ομιλία των Ελλήνων της περιοχής λόγω της συχνής συναναστροφής με ομιλητές της Τουρκικής αλλά και λόγω της επιρροής των τουρκικών στην ποντιακή διάλεκτο.
Απαγκαικά: Προέρχεται από το επίρρημα απάν’(ω) και την προσφώνηση «και κά’» που σημαίνει και κάτω. Έχει πολλές σημασίες οι οποίες γίνονται κατανοητές από τα συμφραζόμενα. Μπορεί να σημαίνει: 1)«Πάνω κάτω» 2)«Προς τα κάτω» 3)Όταν χρησιμοποιείται μετά από άρθρο λειτουργεί ως επιθετικός προσδιορισμός (Τ’ απαγκαικά το χωράφ’), δηλαδή δηλώνει ιδιότητα-χαρακτηρίζει. 5) Ως χρονικό επίρρημα, τουτέστιν «ύστερα», «κατόπιν» (είπεν με και απεγκαικά έφυεν).
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Στίχοι: (ΠΡΟΣΟΧΗ, η Ποντιακή διάλεκτος περιέχει πολλές μεταφορές, εκφράσεις, λέξεις και φράσεις που δεν μπορούν να αποδοθούν μονολεκτικά και άμεσα στα νέα-ελληνικά, προσπαθούμε να επιτυγχάνουμε την καλύτερη δυνατή απόδοση των στίχων στην νεο-ελληνική, τα σχόλια και οι γνώσεις σας μας βοηθάνε να έχουμε μια πιο σφαιρική άποψη και ενδεχομένως πιο σωστή, είναι πάντα ευπρόσδεκτα.)
Μαυροθάλασσας ψήα αμόν τα νερά σ’ κρύα,
εποίκα έναν τάμαν με τον Τασκίν εντάμαν σο Καραντενίζ.
Τραγωδίας θα κχύνω σα νερά σ’ και θα πίνω Μαυροθάλασσα,
να εβζήνω την δίψα μ’ αχ πατρίδα μ’ αχ ρίζα μ’ όι Καραντενίζ’.
Και απαγκαικά σ’ ορμάν’ εντάμα με τον Οσμάν ασά Σούρμενα,
θα γομώνω με δράκρεα όλια τα θαλασσάκρεα Μαυροθάλλασα.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Το βίντεο δεν προορίζεται για παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων.
Το ακουστικό περιεχόμενο δεν ανήκει σε εμένα, δεν αποκομίζω και δεν επιθυμώ κανένα κέρδος από αυτό το βίντεο.
Δεν είμαι κύριος πνευματικών δικαιωμάτων των φωτογραφιών, οι περισσότερες είναι από το διαδίκτυο.
Το παρόν βίντεο αναρτάται καθαρά για ψυχαγωγικούς λόγους των επισκεπτών της παρούσας ιστοσελίδας.
Негізгі бет Музыка Μαυροθάλασσα (στίχοι+απόδοση)
Пікірлер: 24