کمتر غذایی توی جهان هست که از نظر جذابیت و محبوبیت ، بتونه با پیتزا رقابت کنه.
همونطور که اکثر ما میدونیم ، پیتزا به شکل امروزی ، اولین بار توی ایتالیا پخته شد ، ولی چیزی که خیلیامون نمیدونیم اینه که ریشهی این غذای لذیذ رو باید چند هزار سال پیش ، توی تمدن های غرب آسیا جستو جو کنیم و اون جایی نیست جز ایران
اکثر غذاهایی که ما به شکل امروزی میشناسیمشون و دوستشون داریم ، توی گذشته به این شکلی که الان ما میشناسیم نبودن . احتمالا تصور آبگوشت بدون سیب زمینی و رب و گوجه براتون غیر ممکن باشه ، ولی قبل از ورود سیب زمینی و گوجه به ایران ، این غذا توی ایران به شکلی کاملا متفاوت پخته میشده و بعد ها رفته رفته، آبگوشت لذید ما به شکل امروزیش در اومده.
این داستان برای اکثر غذاها توی سرتاسر جهان پیش اومده و در واقع دسترسی مردم به مواد اولیه تعیین کننده نوع تغذیشون بوده و غذاها برای رسیدن به شکل امروزیشون ، بالا و پایین های زیادی رو گذروندن و تغییرات زیادی رو تجربه کردن.
این ماجرا برای پیتزا هم تکرار شده
پیتزا به شکل امروزی اولین بار توی مناطق فقیر نشین شهر ناپل ، توی سواحل غربی ایتالیا پخته شد . در واقع ایتالیایی ها که مثل بیشتر اروپایی ها اکثرا وضع اقتصادی خوبی نداشتن ، باقیموندهی غذا هایی که در طول هفته پخته بودن رو با پنیر موتزارلا، روی خمیر گرد قرار میدادن و میذاشتن توی تنور تا بپزه و در واقع این روشی برای افراد کم بضاعت بود تا توی هزینه های زندگیشون صرفه جویی کنن. بعد ها یعنی در اواخر قرن هجده و نوزده ، پیتزا کمی از حالت غذای قشر ضعیف جامعه بودن خارج شد و بیشتر حالت امروزی به خودش گرفت ، تا جایی که تو سال ۱۸۸۹ و با سفر ملکه مارگاریتا به شهر ناپل برای گردش ، یکی از پیتزا پزهای مشهور شهر ناپل به نام رافائل اسپوزیتو ، ۳ تا پیتزا با طعم های مختلف برای ملکه آماده کرد و ملکه هم از پیتزایی که روش گوجه و موتزارلا و ریحون داشت بیشتر خوشش اومد و خلاصه اسم پیتزای مارگاریتا هم از اونجا تبدیل شد به مارگاریتا.
ولی شروع داستان پیتزا از جایی چند هزار کیلومتر دور تر از ایتالیا و چند هزار سال قبل تر از سفر ملکه مارگاریتا شروع میشه .
حتما هممون میدونیم که کشت گندم و شروع کشاورزی توسط انسان توی خاورمیانه اتفاق افتاد و حالا که گندم در دسترس بود ، انسان ها شروع به پخت غذایی کردن به نام نان که ساده ترین شکل اون از ترکیب آب و آرد و پخت خمیر روی حرارت درست میشد . علاوه بر اون گندم غلات مناسبی برای جابجایی بود و دیر تر از بقیه مواد غذایی مثل اکثر میوه ها و گوشت خراب میشد و درد سر خاصی هم برای ذخیره کردن نداشت ، مثلا خیلی از اقوام برای ذخیره گوشت ، اون رو خشک یا دودی میکردن که فرایند زمان بری بود و دردسراش زیاد . همین ویژگی های گندم باعث شد تا غذای محبوبی برای ارتش ها هنگام لشکرکشی های طولانی باشه . ولی سرباز های ایرانی توی دوره هخامنشی ، این پخت نون رو به شکل جالب تری انجام میدادن . سرباز های ایرانی بعد از آماده کردن خمیر ، اون رو به شکل گرد روی یه صفحه پخش میکردن و روش خرما و پنیر قرار میدادن و کنار آتیش قرار میدادن تا نون و مواد روش پخته بشن و این اولین شکل از پیتزایی بود که ما میشناسیم. دلیل انتخاب خرما به عنوان ماده روی پیتزا هم فراوونیش توی ایران بود و ماندگاری بالای خرما و مقوی بودن برای سرباز ها . جالبه بدونین که ایران از زمان باستان یکی از بزرگترین تولید کننده های خرما توی جهان بوده و امروزه هم ایران بزرگترین تولید کننده و صادر کننده خرما در جهانه .
طی لشکر کشی ها و جنگ هایی که ایران به سمت غرب داشت ، با تصرف مناطق یونانی نشین توی آناتولی یا ترکیه امروزی و همچنین فتح مصر ، این غذای جذاب وارد فرهنگ غذایی یونان و مصر هم شد و یونانی ها و مصری ها با توجه به دسترسی ای که به مواد غذایی داشتن و ذائقشون، مواد روی نون رو تغییر دادن . برای مثال ، یونانی ها نوعی از پیتزا به نام پلاکوس رو میپختن که روش با روغن زیتون ، زیتون و مواد غذایی مدیترانه ای پر میشد و مصری ها هم به طور مشابه از روغن زیتون و زیتون و ادویه های محلی برای پخت این غذا استفاده کردن.
اگه تا اینجا از برنامه لذت بردید و چیزی به دونسته هاتون اضافه شد ،با لایک ها و سابسکرایباتون بهمون برای ساخت برنامه های بعدی انرژی بدین.
بعد ها با گسترش امپراطوری روم ، رومی ها که علاقه زیادی به یادگیری از فرهنگ های مختلف داشتن ، غذاهای زیادی از مناطقی که تحت تصرفشون در اومد به فرهنگ غذایی رومی اضافه شد .
با فتح یونان و مصر و مناطقی که در گذشته جزو ایران بودن که در به دست رومی ها ، این غذا هم به وسیلهی سربازان رومی به شبه جزیره ایتالیا منتقل شد و مردم ایتالیا هم اون رو با توجه به مواد در دسترشون ، ایتالیائیزه کردن.
نوعی از پیتزا به نام پیکِئا توی ایتالیای روم باستان پخته میشده و برای مواد روی پیکئا هم بیشتر از عسل ، پنیر و برگ بادیان استفاده میشده
در واقع طبق متون تاریخی ،پیکئا توی رم و پُمپِی به شدت پر طرفدار بوده حتی به عنوان غذای خیابونی هم به فروش میرسیده.
با مرور زمان این غذا توی ایتالیا با توجه به وضع زندگی مردم و مواد غذایی ای بیشتر در دسترس عموم مردم بود ، پیتزا بیشتر و بیشتر تغییر کرد و رفته رفته به حالتی که امروزه میشناسیم در اومد . ولی داستان پیتزا با جهانی شدن باز هم ادامه پیدا کرد و مردم هر کجای جهان با توجه به ذائقه و فرهنگشون پیتزا رو به شکلی که خودشون دوست دارن درست میکنن و امروزه انواع مختلفی از پیتزا مثل پیتزای ژاپنی ، امریکایی یا حتی ایرانی وجود داره .
احتمالا سربازای هخامنشی هیچوقت فکرشو نمیکردن که این غذای ساده سربازی ای که دارن میخورن ، قراره چند هزار سال بعد جزو محبوب ترین غذا های انسان توی سرتاسر جهان بشه.
#پیتزا #مستند #تاریخ #تاریخچه_پیتزا #ایران #pizza #غذا #پادکست_فارسی
Негізгі бет پیتزا ، غذای سربازان هخامنشی|سرگذشت پیتزا از ایران تا ایتالیا
Пікірлер: 9