/ @mehmetsokmentv
ISBN 978-605-88104-0-2
Sagalassos Antik Şehri - Torosların Işıldayan Kenti - Ağlasun Burdur 4K UHD
Sagalassos Türkiye’nin güneybatısında, Burdur’un Ağlasun ilçesinde yer alır. Antalya’dan yalnızca yaklaşık 100 km uzaklıktadır. Antik kent dağ eteklerine, denizden 1450 ile 1600 metre yükseklik arasına kurulmuştur. Güneyinde Akdeniz, kuzeyinde Anadolu platosu yer alır. Hemen doğusunda 2271 metredeki zirvesiyle Akdağ yükselir.
Antik kentin civarında pek çok verimli ova vardır. Bunlar zamanla kent topraklarına dahil olur. Bunlardan en önemlisi ve MÖ 2. yüzyıl başında Sagalassos idaresine ilk katılan Burdur Ovasıdır. Böylece kentin tarım alanı büyük ölçüde genişler ve bu durum ileriki yıllarda Sagalassos’un Anadolu Roma yol ağına bağlanmasına olanak sağlar. Ardından, Augustus Dönemi’nde Bağsaray ve Çelitkçi vadileri de kentin idaresi altına girer.
İnsanlar neden bu dik yamaçlara yerleşmiştir? Antik çağlarda bunu seçmek için geçerli sebepler vardır. Bunlardan birisi güvenlik kaygısı, bir diğeri ise suyun bolluğudur. Yer katmanlarının özelliği sayesinde, bölgede düzinelerce pınar bulunur. Geçirgen kireçtaşı kayaçlardan sızan su, alttaki kil tabakalarına rastlayınca, yamaçlardaki çatlaklardan çağlayan pınarlara dönüşür.
Yüksek kaliteli seramik kap kacak ve tuğla yapmaya uygun kil ve metal eşya üretmek için maden cevheri de sunmuştur bu yamaçlar, insanlara. Antik çağlarda civardaki vadiler bugün olduğundan daha da verimlidir. Bir başka etken de, kentin tarihinin en parlak zamanı olan Roma İmparatorluk Dönemi’nde, Sagalassos’un, Anadolu’nun yol ağına bağlanmış olmasıdır.
Bu sayede kent hem Anadolu’nun içlerine, hem de Ege ve Akdeniz limanlarına ulaşır. Kentin ekonomisinin temelini tahıl ve zeytin kadar, olasılıkla çam ağacı ve kırmızı astarlı, kaliteli seramik kap kacak üretimi ve ihracatı oluşturur. Tüm bu koşullar insanları refah içindeki, yeniliğe açık bu kente çeker, Sagalassos’un itibarı giderek artar.
İskender Tepesi Tarih yüklü bir tepe MÖ 333’te Büyük İskender ordusuyla Sagalassos’a geldiğinde, Sagalassoslular kentlerini bu tepe üzerinde savunur. Sagalassos o zaman da Pisidya bölgesinin önemli bir kentidir. Kentin güney girişini kontrol eden bu üstü düz, konik tepe, coğrafi şekli ve konumu bakımından stratejik olarak önemlidir.
Çatışmanın sonunda Büyük İskender’in ordusu Sagalassosluları yener ve kenti ele geçirir. Bu tarihten sonra Sagalassos Hellenistik dünyanın bir parçası haline gelir. Bu tepede büyük olasılıkla hiçbir zaman mahalle gibi bir yerleşim olmamıştır. Tepenin eteklerinde Sagalassos’un dört mezarlığının en eski ve en büyüklerinden birisi yer alır.
Nekropol yani mezarlık 15,7 hektarlık bir alan kaplar. Önceleri tepenin üstünde büyük olasılıkla bir tapınak yer almıştır. MS 5. veya 6. yüzyılda ise buraya bir kilise yapılır. Kazılar, bu kilisenin MS 1000 yılı civarında yenilendiğini göstermiştir. İskender Tepesi’ndeki en son kullanıma ait kalıntılar MS 12. yüzyılın sonlarına aittir.
O tarihlerde burada sur duvarları ile çevrili bir askeri garnizon yer almış olmalıdır. Bu ‘kale’ 1204 yılında, olasılıkla bir çatışma sonucu yanarak, yerle bir olur. Bu tarihten sonra da işlevini yitirir.
Hadrian ve Antoninus Pius Tapınağı İmparatorluk kültüne yeni bir tapınak MS 117-138 arası İmparator Hadrian, Sagalassos’u tüm bölgenin Pisidya, bugünkü Göller Bölgesi resmi bilim merkezi ilan eder. Bu sayede kent yeni bir gelişim dönemine girer ve çok sayıda yeni anıt inşa edilmeye başlanır. İmparator aynı zamanda, Sagalassos’a ‘Pisidya’nın birinci kenti, Romalıların dostu ve müttefiki’ ünvanını verir.
Bunun üzerine, kentte İmparator Hadrian için bir tapınak yapılmaya başlanır. İmparatorluğun ve Sagalassos’un itibarını yansıtan bu önemli anıt, kentin güneyindeki yüksek bir tepeye inşa edilir. Böylece her yerden görülebilir. Ancak tapınak Hadrian öldükten sonra, İmparator Antoninus Pius döneminde MS 138-161 arası tamamlanabilir.
Tapınak, kentin en özenli yapılarından birisidir. Önünde yetmiş metre uzunluğunda bir avlu yer alır. Tepenin etrafı portikolarla çevrilidir. Arkeologlar anıtın yazıtını yani kitabesi bulmuştur. Yazıt, tapınağın Hadrian ve Antoninus Pius’a ithaf edildiğinden ve Hadrian’ın Sagalassos’a verdiği ünvandan ilk defa bahseder.
Bu tapınağa her yıl tüm Pisidya kentlerinden, imparatoru adaklarla onurlandırmak, törenlere ve festivallere katılmak üzere temsilciler gelir ve Sütunlu Cadde’de yapılan törensel yürüyüşe katılır. MS 4. yüzyılın sonuna kadar tapınak, bu imparatorluk kutlamalarının merkezi olarak kalır.
---------------------------------------------
Kamera/Metin Yazım : Mehmet SÖKMEN
Seslendirme : Rüksan Atak SÖKMEN
Çekim Tarihi : 06.06.2020
Prodüksiyon Yapım Tarihi: 09.06.2020
Video Prodüksiyon Yapım, Yayın Ve Yönetmeni: Mehmet SÖKMEN - 0532 525 84 93
web: www.mehmetsokmen.tv
/ mehmetsokmen1
Негізгі бет Sagalassos Antik Şehri - Torosların Işıldayan Kenti - Ağlasun Burdur 4K UHD
Пікірлер