Moğolistan sınırları içerisinde yer alan Orhun Abideleri 3 taştan oluşur: Tonyukuk anıtı 716, Kül Tigin anıtı 732, Bilge Kağan anıtı 735 senesinde dikilmiştir.
Türk dili, edebiyatı, sanatı, hayata bakışı, tarihi, devlet yönetimi,olaylara bakışı, töresi hakkında çok önemli bilgiler vermektedirler
Moğolistan'daki Türk Anıtları (MOTAP) kapsamında hazırlanan projede
TİKA tarafından yaptırılan Orhun Yazıtları Müzesi,
Moğolistan'ın Karakurum şehrine 50 km uzaklıkta inşa edilmiştir.
Müzenin içinde eski Türkler'e ait Orhun Yazıtları ve
bu yazıtların çevresinde yapılan kazılarda çıkarılan çeşitli eşyalar sergilenmektedir.
- 1721 yılında Polonyalı doğa bilimci Daniel Kotlib Messershmitt ‘’Yenisey vadisinde’’ orhun harfleri ile yazılmış bir taşı tesbit etmiştir
-1709 da Poltava savasında Ruslara esir düşen İsveçli subay Strahlanberg Sibiryaya sürülmüş 13 yıl esareti süresince Masserschmidt’e yardımcı olmuştur
1722 de İsveç’e geri dönmüş 1730 da araştırmalarını yayınlayarak Yenisey kitabelerinden ve Orhun harflerinden bahsetmiştir.
-Yenisey kitabeleri ses getirmiş ve 1809 da Rus bilgin Yadrinsev sonradan kültigin ve Bilge kağan abideleri olduğu anlaşılan orhun kitabelerini bulmuştur.
-1890 da Heikel liderliğinde bir Fin heyeti
-1891 de Radolf liderliğinde bir Rus heyeti kitabelerin bölgesine gelmiştir.
-her iki heyetin çektiği fotoğraflar avrupa bilim heyetlerine dağıtılmıştır.
-Danimarkalı alim Thompsen 1893 de Orhun yazıtlarını yazıtların bir tarafında bulunan Çince yazılar yardımıyla çözmeye muaffak olmuştur.
-Thompsen abidelerde önce. çok kullanılan Tengri, Türk ve Kül Tigin kelimelerini çözmüştür
“Türk adının, Türk milletinin isminin geçtiği ilk Türkçe metin..
Taşlar üzerine yazılmış İlk Türk tarihi
Türk devlet adamlarının millete hesap vermesi, milletle hesaplaşması..
Devlet ve milletin karşılıklı vazifeleri..
Türk nizamının, Türk töresinin,
Türk medeniyetinin, yüksek Türk kültürünün büyük vesikası..
Türk askerî dehasının, Türk askerlik sanatının esasları..
Türk içtimaî hayatının ulvî tablosu..
Türk edebiyatının ilk şaheseri..
Türk hitabet sanatının erişilmez şaheseri..
" Üstte mavi gök çökmedikçe, altta yağız yer delinmedikçe senin ilini ve töreni kim bozabilir "
diyen Orhon Abideleri
Türkiye’den binlerce kilometre uzakta kadim türk yurdunda
türklüğün şahadet parmakları gibi yükselmekte ve ziyaretçilerini Beklemektedir.
Негізгі бет Türklüğün Şahadet Parmakları, Orhun Anıtları, Moğolistan, Mini Belgesel
Пікірлер: 13