Сансарын хүрд нь таван давхар хүрдээс бүрдэнэ. Ер нь дугуй хүрд хэлбэртэй зурсны учир нь орчлонд эхлэл ба төгсгөл үгүйг харуулсан . Тэдгээр таван хэсгийг тус бүрд нь тайлбарлаваас:
Сансарын хүрд
1.Хамгийн төвд нь гахай, тахиа, могой гурвыг зурсан байна. Гахайгаар мунхагийг, могойгоор уурыг, тахиагаар хүсэл тачаалыг илэрхийлжээ. Энэ гурав бол орчлонгийн хүлээс. Тахиа, могой хоёрын сүүл нь гахайн амнаас гарч байгаа нь шунал, уур хоёр нь мунхагаас үүдэх буюу “би”-д барих эго гоос оршихуйн зүй тогтолд мунхарснаас асуудал гэдгийг харуулжээ. Тэгэхээр орчлонгийн ёзоор нь мунхаралаас гардаг. Энэ гурваар нисваанисын бүхэн гарахуйн үнэнийг хэмээх буддын гүн ухааны нэгэн ойлголтыг үзүүлж байгаа юм.
2.Түүний гадна талаар нэг тал нь хар нөгөө тал нь цагаан хүрд байна. Цагаан талд нь дээшээ явж байгаа гурван амьтан буюу хүн, тэнгэрь асурын төрлийг , хар талд нь доошоо мөлхөн тонгорцоглож байгаа амьтад буюу адгуус , бирд, тамын төрлийг үзүүлсэн зураг байдаг. Энэ нь бүхэн гарахуйн үнэний үүднээс буюу мунхаг уур шунал гурваар хөллөн үүдэн гарах үйл нь цагаан буюу буяны үйл, хар буюу нүглийн үйл гэсэн хоёр үйл байхыг харуулжээ.
3.Гуравдахь хүрдэнд зовлонгийн үнэн болох орчлонгийн төрлүүдийг таван хэсэг болгон (заримдаа зургаан хэсэгтэй ч зурсан байдаг) зурсан байна. Там, бирд, адгуус, хүн, асур ба тэнгэрийн төрлийг нийлүүлээд зургаан зүйл хамаг амьтныг дүрсэлсэн байдаг. Энэ нь үйл нисваанисын эрхээр эдгээр төрөлд ээлжлэн төрөөд ийнхүү орчлонд эргэлддэг болохыг харуулсан. Хүний төрөлд зовлонгоос гэтэлж болох чөлөө учрал байдаг гэдгийг багшаас ном сонсож буй хүний дүрсээр харуулсан ч бий.
4.Тэгвэл хэрхэн яаж эргэлддэг тэр ёсыг харуулахаар түүний гадна талын тойргоор арван хоёр хэсэгтэй хүрд зуржээ. Энд арван хоёр шүтэн барилдлагыг зургын байдлаар үзүүлжээ.
5.Хамгийн гадна хэсэг нь бусад хүрдээ атгаж зуусан матарын дүр юм. Төвдөөр сэрэнбу хэмээх энэ аймшигт дүр бүхий амьтнаар үхлийн эзэн эрлэгийг үзүүлсэн бөгөөд орчлон бүхэлдээ эцэстээ үхлээс хэтэрч чаддаггүйг харуулсан болой. Энэ хүрднээс хэрхэн яаж ангижрах вэ хэмээвээс, мөрийн үнэнийг бясалгаад хорихын үнэнийг олох аваас орчлонгийн хүрднээс бүрэн ангижирна.
Тиймээс сансарын хүрдний зүүн гар талд баруун зүг рүү мутраараа зааж буй Бурхан багшийг бүтээжээ. Тэр заасан зүгт нь маш тунгалаг дүүрэн сарыг дүрсэлсэн байх нь хорихуйн үнэний гол болох нирвааныг билэгдсэн байна. Мутраараа тийш заадаг нь ийнхүү бясалгаад орчлонгоос гэтлээрэй хэмээн хорвоогоос гэтлэх арга замыг зааж байгаа байдлаар зуржээ. Мөн зургийн доод талд улаан дэвсгэр дээр нэгэн сургаал бичсэн байна. Энэ номонд туурвиж үйлдэх буюу орчлонгоос уйссан магад гарахуйн сэтгэлийг төрүүлээд гэтлэхүйн замыг бүтээн зовлонд хүлээснээс гарах тухай гардаг.. Энэ номонд гэтлэхүйн таван мөр бүгд багтсан байдаг.
Негізгі бет Танин мэдэхүй: Сансарын хүрд гэж юу вэ?
Пікірлер: 13