ნავთლუღი თბილისის ძველი უბანია, რომელიც მდინარე მტკვრის მარცხენა სანაპიროზე, ქალაქის სამხრეთ-აღმოსავლეთით, ისანი-სამგორის რაიონშია გაშენებული. სახელწოდება თურქულია და ნავთის ადგილს, სანავთეს ნიშნავს (ნავთობის სიმცირის გამო სარეწაო მნიშვნელობა არ ჰქონდა). XVIII ს-ის 60-იან წლებში მეფე ერეკლე II-მ იქ ციხე-გალავანი ააგო და გაპარტახებული ნავთლუღი ხელმეორედ დასახლდა. 1770 წლიდან ნავთლუღს უწოდებდნენ ერეკლეს ციხესაც. ნავთლუღზე გადიოდა აღმოსავლეთისკენ მიმავალი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი სავაჭრო-სატრანზიტო გზა (ე. წ. კახეთის გზა). ნავთლუღის ტერიტორიაზე შემორჩენილია წმინდა ბარბარეს სახელობის 2 ეკლესია: ერთი შუა საუკუნეებისა (ახლანდელი სახე XIX საუკუნეში მიიღო) _ ნავთლუღის სასაფლაოს წმინდა ბარბარეს ეკლესია, მეორე _ XIX საუკუნის II ნახევრისა.
ტაძრის მშნებლობა დეკანოზ იაკოფ და მღვდელ თეოფანე ჩიჯვაძეების თაოსნობით 1856 წლის 18 მარტს ნავთლუღის ხევის მარცხენა მხარეს დაწყებულა. ტაძარი 1873 წლის 4 დეკემბერს აკურთხა საქართველოს ეგზარქოსმა ევსევიმ. კათოლიკოს-პატრიარქ კირიონ II-ის პირად ფონდში დაცული ამ ტაძრის შემოსავალ-გასავლის წიგნით ირკვევა, რომ წმინდა ბარბარეს სახელობის ეკლესია შედიოდა დეკანოზ პეტრე არდაზიანის საბლაღოჩინოში. ეგზარქოსი ყოფილა ყოვლადუსამღვდელოესი იონა (ვასილიევსკი). ეკლესიის გარშემო ყოფილა სასაფლაო. დღევანდელი საყდარი აშენებულია დამწვარი ძველი ხის ეკლესიის ფუძეზე.
ეკლესია წარმოადგენს ქართული აგურით ნაშენ ნაგებობას დაბალყელიანი გუმბათით, რომელიც ჩრდილო-სამხრეთის ფასადების მსუბუქ შემკლავებაზეა აღმართული. დასავლეთის დაგრძელებულ მკლავზე კი ღია ფანჩატურიანი კარიბჭე-სამრეკლოა. ამ ტაძარს ექვემდებარებოდა წმინდა ბარბარეს სახელობის ძველი ეკლესია.
სხვადასხვა დროს ამ ტაძარში მოღვაწეობდნენ მღვდლები: იოსებ და თეოფანე ჩიჯავაძეები, ეფრემ სიდამონიძე - შემდგომ კათოლიკოს-პატრიარქი ეფრემ II, რომელიც, გადმოცემით, ტყვეობიდან გათავისუფლების შემდეგ პირველად ამ ტაძარში მოსულა და ჩოქვით შემოუვლია ტაძრისთვის გარს, შემდეგ ტაძარში შესულა და ულოცია. ამავე ტაძარში მოღვაწეობდა დეკანოზი პლატონ ცქიტიშვილი, რომელმაც ეკლესიას ქვითკირის გალავანი შემოავლო. დეკანოზმა საბა დურდიაშვილმა მეხის დაცემის შედეგად გაბზარულ ეკლესიას სალტეები შემოარტყა. 1970 წლიდან 1980 წლამდე ამ ტაძარს წინამძღვრობდა დეკანოზი ამირან შენგელია, რომელსაც დიდი ღვაწლი მიუძღვის ტაძარში ქართული წირვა-ლოცვის დამკვიდრებაში.
თავდაპირველად ეს ტაძარი ჩიჯავაძეთა საგვარეულო ეკლესიას წარმოადგენდა. ტაძრის აღმშენებელის დეკანოზი იაკობ ჩიჯავაძე ეკლესიის ინტერიერში, საკურთხევლის წინ მეუღლესთან ერთად არის დაკრძალული. საფლავის ქვაზე შემორჩენილია ქართულ-რუსული ეპიტაფია: „აღმშენებელი ამა ტაძრისა დეკანოზი იაკოფ მაქსიმეს ძე ჩიჯავაძე. 1819-90წწ.“
კურთხევის დღიდან წმინდა ბარბარეს სახელობის ზემო ეკლესიაში განუწყვეტლივ მიმდინარეობს ღვთისმსახურება, რომელიც კომუნისტური წყობილების დროსაც არ შეწყვეტილა. ეკლესიის მრევლი მრავალეროვნულია, ამიტომ ტაძარში ღვთისმსახურება ქართულ, რუსულ და ბერძნულ ენებზე მიმდინარეობს.
ეკლესიის მთავარ სიწმინდეს წარმოადგენს წმინდა დიდმოწამე ბარბარეს წმინდა ნაწილი, რომელიც 1983 წელს კიევიდან ჩამოაბრძანა მამა გიორგი რაზიკაშვილმა, უკრაინის იმდროინდელი ეგზარქოსის, მიტროპოლიტ ფილარეტის ლოცვა-კურთხევით. ტაძარში დასვენებულია წმინდა ბარბარეს 18-ე საუკუნის ხატი, რომელიც გადმოცემის თანახმად, მეფე ერეკლეს შეუწირავს თავისი ქალიშვილის გამოჯანმრთელებისათვის. ამავე ტაძარში ინახება კიევის წმინდა ვლადიმერის ტაძარში დაბრძანებული წმინდა ბარბარეს ხისგან გამოთლილი ნეკის ასლი, რომელიც წმინდა ბარბარეს სახელობის ქვემო ეკლესიიდან გადმოუსვენებიათ.
1929 წლის 26 აგვისტოს ნავთლუღში, ურგებაძეების ოჯახში დაიბადა პატარა გოდერძი. კომუნისტური რეჟიმი მძვინვარებდა. სასტიკად იკრძალებოდა სარწმუნოება და იდევნებოდა ეკლესია. ინგრეოდა და იხურებოდა ტაძრები. ეს იყო მძიმე რეპრესიებისა „წითელი ტერორის“ ეპოქა. წმინდა ბარბარეს ეკლესიაში სწორედ ასეთ ვითარებაში, დაბადებიდან მალევე მოუნათლავთ ადამიანი, რომელსაც ქართველმა ხალხმა მე20 საუკუნის საოცრება და სიყვარულის ადამიანი შეარქვა. წმინდა ბერი გაბრიელის ნათლობა წმინდა ბარბარეს ტაძარში იმ პერიოდის შესაბამისად ფრთხილ ვითარებაში ჩატარდა.
Негізгі бет წმ ბარბარეს ტაძარი 5 დეკემბერზე
Пікірлер: 1