ეს წმინდა ნიკოლოზის ტაძარია... ჩუღურეთში მდებარე ქართული მართლმადიდებლური ეკლესია, რომელიც ისტორიული ცნობებით, XIX საუკუნისის დასაწყისში ძველი ტაძრის ნანგრევებზეა აგებული. პლატონ იოსელიანის ცნობით, აქ ტაძარი დიდუბიდან ლეკების თარეშის გამო აყრილი მრევლისთვის აშენებულა. ჩუღურეთის წმინდა ნიკოლოზის ტაძარი თბილისის 1800იანი წლების გეგმაზე ჩუღურეთის ეკლესიის სახელითაა აღნიშნული. ჩუღურეთში მდებარე წმინდა ნიკოლოზის ტაძარი ძველი ქართული გუმბათოვანი საეკლესიო ხუროთმოძღვრების ერთ-ერთი უკანასკნელი ნიმუშია.
1812 წელს დეკანოზ პეტრე იმნაძეს ძველ საძირკველზე ახალი უგუმბათო ეკლესია აუშენებია. თავდაპირველად ჩუღურეთში მდებარე მცირე ზომის ქვითკირით ნაშენი უგუმბათო ეკლესია „ჯუარის გამოჩენის“ სახელზე იყო ნაკურთხი. ეკლესიის აღმშენებლი პეტრე იმნაძე ეკლესიის ინტერიერში სვეტთანაა დაკრძალული.
1856 წელს პეტრე იმნაძის შვილმა, იოანე მღვდელმა გადააკეთა და გააფართოვა ეკლესია. ის ტაძრის ინტერიერშია დაკრზალული.....
ეკლესია საქართველოს პირველმა ეგზარქოსმა, მიტროპოლიტმა ვარლამმა წმინდა ნიკოლოზის სახელზე აკურთხა.
1861-1863 წლებში იოანეს ძემ, დეკანოზმა პეტრე იმნაძემ ტაძარს გუმბათი დაადგა. ეს ტაძარი კიდევ ერთხელ განხალდა და გაფართოვდა XX ს-ის დასაწყისში ამავე ტაძრის მოძღვრის სოლომონ შოშიაშვილის თაოსნობითა და მრევლის შეწირულობით. ეკლესიის განახლებისთვის საჭირო სამუშაოები 1901-1902 წლებში საქართველოს ეგზარქოსის - ალექსი პირველის ნებართვით, მრევლის შემოწირულობით განხორციელდა.
1980-1990იან წლებში ტაძართან დაარსდა სამრევლო სასწავლებელი. მკვლევარები ვარაუდობენ, რომ სწორედ ჩუღურეთის წმინდა ნიკოლოზის ეკლესიაზე საუბარი ცნობილი საზოგადო მოღვაწის - ვლადიმერ ახმეტელის მოგონებებში, სადაც აღნიშნულია, რომ წმ. ნიკოლოზის ეკლესიაში ჩატარდა ყრილობა, სადაც საუბარი იყო საქართველოს ეკლესიისათვის ავტოკეფალიის აღდგენის აუცილებლობის შესახებ. ვლადიმერ ახმეტელი გადმოგვცემს, რომ ამ შეხვედრას მრავალ ვნობილ ადამიანთან ერთად დაესწრნენ - დეკანოზები - კალისტრატე ცინცაძე და მარკოზ ტყემალაძე, ასევე ილია ჭავჭავაძე.
19-ე საუკუნის ბოლოს ტაძართან დაარსდა სამრევლო სასწავლებელი. ამ სასწავლებლის შენობაში შედგა 1905 წელს კრება, რომელშიც ავტოკეფალიის აღდგენისათვის მებრძოლი ადამიანები მონაწილეობენ, მათ შორის ილია ჭავჭავაძე....
დღევანდელი წმინდა ნიკოლოზის ტაძარი ჯვარ-გუმბათოვან ეკლესიას წარმოადგენს. გუმბათი კედლის შვერილებს ეყრდნობა. ტაძრის დასავლეთ მკლავზე მდებარე კარიბჭე გუმბათქვეშა სივრცისკენ ფართო თაღითაა გახსნილი. თავდაპირველი ვიწრო პასტოფორიების გვერდით 1900-1902 წლებში მიშენებული დამატებითი სათავსებია. ეკლესიის ძველი ნაწილი ბრტყელი ქართული აგურითაა ნაშენი. აღმოსავლეთ ფასადზე აგურის წყობაში დიდი ჯვარია გამოყვანილი. სამხრეთისა და ჩრდილოეთის მკლავები, რომლებიც 20-ე საუკუნეში დაემატა ტაძარს, განსხვავებული, ევროპული აგურითაა ნაშენი. მათ გაფორმებაში 11ე-13ე საუკუნეების ქართული ეკლესიების საფასადო დეკორის ელემენტებია გამოყენებული.
ეკლესიის მოძღვრის - სოლომონ შოშაშვილის მოწვევით წმინდა ნიკოლოზის ტაძარი 1901-1902 წლებში თბილისელმა თვითნასწავლმა მხატვარმა - გიგო ზაზიაშვილმა მოხატა. საყურადღებოა წმიდა თამარ მეფის, დავით აღმაშენებლის, წმიდა ნინოსა და აბო თბილელის ფრესკები. საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქის ლოცვა-კურთხევით, წმიდა ნიკოლოზის ეკლესიისათვის ხატები თბილისის სხვადასხვა ტაძრებიდან შეგროვდა. მათგან აღსანიშნავია მე-19 საუკუნის რუსული ხატები: მაცხოვრისა, წმინდა ნიკოლოზ საკვირველთმოქმედის, ვედრების ხატი - იესო ქრისტეს, ყოვლადწმიდა ღვთისმშობლისა და იოანე ნათლისმცემლის თანხლებით, ღვთისმშობელი - „წყარო ცხოვრებისა“, წმიდა ალექსანდრე ნეველისა, წმიდა მიქაელისა და დედოფალ ალექსანდრასი, წმიდათა მოციქულთა პეტრესი და პავლესი, წმიდა გიორგის ხატები.
კომუნისტური დიქტატურის პირველ წლებში ეკლესია დაიხურა. სამოციანი წლების დასაწყისში ტაძრის შენობა გამოყენებული იყო ფირფიტების საწყობად. მოგვიანებით კი აქ „ფოლკლორის თეატრი“ გაიხსნა. მართლმადიდებლურ ტაძარში სიმღერისა და ცეკვის ანსამბლები გამოდიოდნენ. საკონცერტო სცენა მოწყობილი იყო უშუალოდ საკურთხეველში. ამ საშინელი მკრეხელობის გამო წლების განმავლობაში ანსამბლის წევრებს გამუდმებით თან სდევდათ განსაცდელი.
1991 წელს ეკლესია დეკანოზმა, გრიგოლ გოცირიძემ საკუთარი სახსრებით აღადგინა და სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქის ლოცვა-კურთხევით ტაძარში ღვთისმსახურება განახლდა.
Негізгі бет ვარანცოვის წმ ნიკოლოზის ეკლესია
Пікірлер: 2