Karduya, Karduk veya Karduk Krallığı Mezopotamya'nın kuzeyi ile Ermenistan Krallığı'nın güneybatısı; günümüzde ise Türkiye'nin güneydoğusu ile Irak Kürdistan Bölgesi arasında kalan antik bir bölge..
1991'de yayınlanan Encyclopaedia Britannica'ya göre Karduya, Botan'ın (bilinen adıyla Şırnak'ın) eski adıdır. Arap ve Süryani kaynaklarında Van Gölünün güneyi Beth Qardu olarak geçmektedir. Burası Fırat Nehri ile Cudi Dağı arasında uzanan bir bölgedir.
Anadolu satrabı Genç Kiros, Ahameniş tahtını ele geçirmek için kardeşi II. Artakserkses’e karşı giriştiği Cunaxa Savaşı'nda hayatını kaybeder. Bunun üzerine ordunun başına geçen Ksenophon geri çekilmeye karar verir.Ksenophon eve dönüş yolunda Karduklarla (Kürtler) karşılaştıklarını söylüyor. Bu halkın dağlarda oturduklarını, çok savaşçı olduklarını ve krala bağımlı olmadıklarını öğreniyor.
Roma tarihçisi Strabo'ya göre Gordiya (Kardukia) Thospitis Gölü ile Dicle nehri arasında kalan bölgedir ve bu bölgede Sareisa, Satalca, Finik adlı üç şehir vardır. Eski adları Karduçi olan Gordileri (Kürtleri) Ermenistan Kralı Digran, kuşatma silahları yapımında kullanmıştır. Bir söylentiye göre Eretrialılar Persler tarafından Mezopotamya'ya sürüldüğü vakit Gordiler onlara kapılarını açmışlardır.
353 yılında Roma ordusu, Pers İmparatorluğu ile girdiği savaşta çok ağır kayıplar verdiği için Julianus askeri güçleri Kardukların yaşadığı bölgenin kuzeyine çekildiler. Yenilen taraf Roma olunca Karduya ve Arzanene Perslerin hakimiyetine girdi.
Karduya ve Karduk sözcüklerini, George Rawling gibi 19. yüzyıl bilim adamları tarafından günümüz modern Kürtler'i ataları olarak tanımlamaktadırlar. Karduk'u ise "Kürdistan" ile eşdeğer olduğunu düşünmektedirler.
Karduya (Kürt Krallığının) bölgesi'nin kronolojisi
MÖ 9. yüzyıl - 595 Urartu Kürt Krallığı
MÖ 595-550 Med Kürt İmparatorluğu
MÖ 550-331 Ahameniş İmparatorluğu
MÖ 331-301 Büyük İskender hükümdarlığı
MÖ 301-189 Seleukos İmparatorluğu
MÖ 189-90 yılları arasında bağımsızlık
MÖ 90-66 Ermenistan Krallığı
MÖ 66-27 Roma Cumhuriyeti
MÖ 27-MS 37 Roma İmparatorluğu
37-47 Part İmparatorluğu
47-252 Roma İmparatorluğu
252-287 Sasani İmparatorluğu
287-384 Roma İmparatorluğu
384-428 Ermenistan
428-651 Sasani İmparatorluğu
Müslüman devletler hakimiyeti
1507-1508 Safevi Devleti
1514 Osmanlı İmparatorluğuna bağlı Kürdistan Eyaleti
İngilizce genel kültür ansiklopedisi Britannica‘da Corduene’nin ‘Kürt Ülkesi’ Kardukların ise Kürt olduğu belirtilmiştir.
“Kürtlerin etnik ataları Hurriler, Lullubiler, Kassiter, Karduklar ve bir çok boylardır. Kürtlerin ataları 3-4 bin yıl önce tarih sahnesine çıktılar.” Prof. M.Semenoviç Lazarev
“Yunanlı yazar Ksenofon’un Kürdistan’da denk geldiği Karduk kavminin Yunan ağzındaki isimleri “Karduhtur” Bunlar Kürtlerin atasıdır.” (1888 Tarihli Türkçe Dünyalar Sözlüğü Kamusu’l Alam)
“Karduk ve Gutiler aynı halktırlar. Bunlar Kürtlerin atalarıdır.” Ermeni tarihçi yazar Arshak Safrastian (1885-1958)
”Kürd kadınlarının burunlarındaki gümüş hızmalar onlara her ne kadar ‘vahşi’ bir görünüm verse de, bu gelenek Ksenofon zamanında (M.Ö. 400) dahi var olan onların ataları Karduklular’dan kalma bir alışkanlıktan başka bir şey değil.” Isabella L.Bird,1890 - Bitlis
Derleme yapılan Kaynaklar;
Wikipedia Türkçe ve İngilizce
Bitlisname.com
Негізгі бет Yunanlılar ve Kürtler MÖ. 400 / Helenler ve Karduklular / Anabasis / Ksenofon
No video
Пікірлер: 115