ฎีกา InTrend Ep.138 เจ้าพนักงานบังคับคดีมีสิทธิยกอายุความขึ้นเองในการทำบัญชีส่วนเฉลี่ยได้หรือไม่
The Host : กองสารนิเทศและประชาสัมพันธ์ สำนักงานศาลยุติธรรม
Guest Host : สรวิศ ลิมปรังษี
ที่ปรึกษา : วิญญู พิชัย, สรวิศ ลิมปรังษี, ณัฐสิมา อนันทนุพงศ์
Show Creator : ศณิฏา จารุภุมมิก
Episode Producer & Editor : ศณิฏา จารุภุมมิก, รวิภา กิ่งจักร์
Sound Designer & Engineer : กฤตภาส ทองแจ้ง, กิติชัย โล่สุวรรณ
Coordinator & Admin : โสรัตน์ ไวศยดำรง, สุพัตรา ขำมีศักดิ์, สุภาวัชร์ ดลมินทร์
Art Director : สุภาวัชร์ ดลมินทร์, ปันจารีณ์ สุวรรณโภชน์, กนกกูล วสยางกูร
Webmaster : ผุสชา เรืองกูล, วชิระ โรจน์สุธีวัฒน์
ในการดำเนินการบังคับคดีอาจมีเจ้าหนี้ขอแบ่งเงินที่ได้จากการขายทรัพย์สินนั้น เจ้าพนักงานบังคับคดีจึงมีหน้าที่ต้องทำบัญชีส่วนเฉลี่ยที่จะแสดงว่าผู้ที่มีสิทธินั้นแต่ละคนจะได้รับการแบ่งปันเงินที่ได้จากการขายทอดตลาดมากน้อยเพียงใด แต่บางกรณีอาจมีปัญหาว่าสิทธิของผู้ที่มาขอแบ่งเงินนั้นจะมีสิทธิอยู่มากน้อยเพียงใด ปัญหาที่จะนำมากล่าวถึงในตอนนี้จะเป็นกรณีที่นิติบุคคลอาคารชุดขอรับชำระหนี้ค่าส่วนกลางที่ค้างชำระแต่มีปัญหาว่าหนี้นั้นขาดอายุความหรือไม่ เจ้าพนักงานบังคับคดีจะมีสิทธิยกเรื่องอายุความขึ้นพิจารณาได้เองหรือไม่
นายมีนาเป็นเจ้าของห้องชุดในอาคารชุดแห่งหนึ่ง โดยในการซื้อห้องชุดดังกล่าวนายมีนาได้กู้เงินจากธนาคารโดยจดทะเบียนจำนองห้องชุดนั้นไว้เป็นประกันการชำระหนี้ ต่อมานายมีนาผิดนัดชำระหนี้ ธนาคารได้ฟ้องบังคับจำนองจนชนะคดี ธนาคารได้นำเจ้าพนักงานบังคับคดีไปยึดห้องชุดนั้นออกขายทอดตลาดเพื่อนำเงินมาชำระหนี้ตามคำพิพากษา
นิติบุคคลอาคารชุดของอาคารชุดแห่งนั้นได้แจ้งให้เจ้าพนักงานบังคับคดีก่อนมีการขายทอดตลาดให้ทราบว่านายมีนามีหนี้ค่าส่วนกลางค้างชำระอยู่ 100,000 บาท เงินเพิ่ม 80,000 บาท
ต่อมาเจ้าพนักงานบังคับคดีได้ขายทอดตลาดห้องชุดได้ และได้ทำบัญชีส่วนเฉลี่ยซึ่งระบุว่านิติบุคคลอาคารชุดมีหนี้ที่อาจได้รับการเฉลี่ยเป็นเงิน 40,000 บาท เนื่องจากหนี้ที่เหลือขาดอายุความ
นิติบุคคลอาคารชุดจึงได้โต้แย้งว่าความจริงควรจะมีสิทธิได้รับเงินมากกว่าที่ระบุ
ในกรณีนี้ หนี้ค่าส่วนกลางที่นิติบุคคลอาคารชุดเรียกเก็บเป็นรายเดือนนั้นพระราชบัญญัติอาคารชุด พ.ศ. 2522 ไม่ได้กำหนดอายุความไว้โดยเฉพาะ จึงต้องใช้อายุความตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ซึ่งจะเข้าลักษณะของเงินค้างจ่ายที่มีกำหนดจ่ายเป็นระยะเวลา ซึ่งมีอายุความ 5 ปี ตามที่มาตรา 193/33 (4) กำหนด
หากหนี้ค่าส่วนกลางที่เป็นหนี้ประธานขาดอายุความ หนี้ในส่วนที่เป็นเบี้ยปรับเงินเพิ่มซึ่งถือว่าเป็นหนี้อุปกรณ์ก็ย่อมจะขาดอายุความตามไปด้วยตามที่มาตรา 193/26 ได้กำหนดไว้ ซึ่งปัญหาที่เกิดขึ้นในเรื่องนี้ก็มาจากเหตุนี้ที่เจ้าพนักงานบังคับคดีตรวจสอบหนี้ของค่าส่วนกลางที่นิติบุคคลอาคารชุดขอรับชำระหนี้แล้วขาดอายุความจึงได้กำหนดในบัญชีส่วนเฉลี่ยให้มีสิทธิเฉพาะเท่าที่ไม่ขาดอายุความเท่านั้น ทำให้เป็นประเด็นที่นิติบุคคลอาคารชุดยกขึ้นอ้างว่าเจ้าพนักงานบังคับคดีไม่มีสิทธิยกอายุความขึ้นพิจารณาเอง
ข้ออ้างของนิติบุคคลอาคารชุดนั้นมาจากการที่ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 193/33 ได้กำหนดไว้ว่าเมื่อไม่ได้ยกอายุความขึ้นต่อสู้ ศาลจะอ้างอายุความเป็นเหตุยกฟ้องไม่ได้ ทำให้นิติบุคคลอาคารชุดอ้างว่าเมื่อไม่มีการยกอายุความขึ้นต่อสู้โดยผู้มีส่วนได้เสียคนอื่น ๆ เจ้าพนักงานบังคับคดีย่อมไม่มีสิทธิยกอายุความขึ้นพิจารณาเอง
ในกรณีปกติของการทำบัญชีส่วนเฉลี่ย หากเป็นเจ้าหนี้ตามคำพิพากษามาขอเฉลี่ยเงิน ปัญหาย่อมไม่เกิด เพราะสิทธิของเจ้าหนี้ตามคำพิพากษานั้นตั้งอยู่เป็นฐานของคำพิพากษา หากมีปัญหาเรื่องอายุความก็ต้องเป็นเรื่องที่ลูกหนี้ยกขึ้นก่อนที่ศาลจะพิพากษาแล้ว เจ้าหนี้ส่วนนี้ย่อมมีสิทธิได้รับเฉลี่ยตามส่วนของหนี้ในคำพิพากษาหากยังอยู่ในระยะเวลาบังคับคดี
แต่กรณีที่เกิดขึ้นนี้ นิติบุคคลอาคารชุดไม่ได้เป็นเจ้าหนี้ตามคำพิพากษา แต่เป็นแจ้งหนี้ค่าส่วนกลางที่ค้างเพื่อให้เจ้าพนักงานบังคับคดีหักชำระจากเงินที่ได้จากการขายทอดตลาดตามที่ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 335 กำหนดไว้ การแจ้งและการพิจารณาหนี้ดังกล่าวตามขั้นตอนของกฎหมายไม่ได้ให้เจ้าหนี้ตามคำพิพากษาหรือลูกหนี้ตามคำพิพากษาคัดค้านก่อนการทำบัญชี
ในกรณีนี้ศาลฎีกาเห็นว่า ตามนิยามในประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 1(14) เจ้าพนักงานบังคับคดีมีฐานะเป็นเจ้าพนักงานของศาลซึ่งมีหน้าที่ในการคุ้มครองสิทธิของคู่ความทุกฝ่าย และอาจรับชำระหนี้ในฐานะผู้แทนของเจ้าหนี้ตามคำพิพากษาได้ตามมาตรา 278 เจ้าพนักงานบังคับคดีจึงเป็นทั้งเจ้าพนักงานศาลและตัวแทนของคู่ความทุกฝ่าย เจ้าพนักงานบังคับคดีจึงมีสิทธิยกเรื่องอายุความขึ้นได้เองในการพิจารณาจัดทำบัญชีส่วนเฉลี่ยได้
ดังนั้น ในกรณีที่นิติบุคคลอาคารชุดขอรับชำระหนี้ค่าส่วนกลาง หากเจ้าพนักงานบังคับคดีเห็นว่าหนี้ขาดอายุความ เจ้าพนักงานบังคับคดีย่อมมีสิทธิกำหนดในบัญชีส่วนเฉลี่ยให้มีสิทธิได้รับชำระหนี้เฉพาะส่วนที่ไม่ขาดอายุความได้เอง
(คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 3386/2565)
Негізгі бет ฎีกา InTrend Ep.138 เจ้าพนักงานบังคับคดีมีสิทธิยกอายุความขึ้นเองในการทำบัญชีส่วนเฉลี่ยได้หรือไม่
Пікірлер: 2