Нұрхан ақынның тұнығының алды болған тұңғыш ұлы майданға аттанып бара жатқанда шығарған өлеңі
ДАБЫЛЫҢДЫ ҚАҚ, БАЛАМ
Қайырлы болсын Тұңғышбай,
Аттанған жорық сапарың.
Қасыңда сырлас жолдасың,
Құрдасың, құрбың, қатарың.
Өсиетін ұмытпа,
Өсірген баптап атаның.
Бейнесі мынау шырағым,
Беретін саған батаның.
Тірі болсам артыңда,
Тілегің тілей жатамын.
Нар болары қиын ба,
Нағыздан туған кез өркеш,
Үкілеген ботаның.
Асқар таудан несі кем,
Арқасы балқаш жотаның.
Ерден ердің несі кем,
Есіне алса қатарын.
Намысты жігіт дұшпанға,
Берер ме сүйген отанын.
Шабытты туған жас түлек,
Шаттанып ұшар ұядан.
Томағасын алғанда,
Тағыны болжар қиядан.
Текежәуміт тел емген,
Теженбей асар нұрадан.
Қорқақтың басы қор болар,
Талаптың тауы зор болар.
Аймағын жауға алдыру,
Ат басын тартып қалдыру,
Азамат ерге ар болар.
Асыраған атаның,
Ақ сүтін берген ананың,
Ардақтаған ұлына,
Өсиеті сол болар.
Азамат болып ат мініп,
Өскеніңе мақтанам.
Қатарға ұлым енді деп,
Қарқ-қарқ күліп шаттанам.
Сен тумасаң қайтер ем,
Бұл да бір үлкен бақ маған.
Дауылдайын бұрқанып,
Дабылыңды қақ, балам,
Ер қаруы бес қару,
Еңсеңе берік тақ, балам.
Арғымағың тебініп,
Ауыздығын кеміріп,
Ақырып жауға шап, балам.
Ағайынның ары үшін,
Ата-ананың қамы үшін,
Аранын ашқан фашистке,
Аямай түсір дақ, балам.
Қоймағайсың дақ салып,
Күлін көкке ұшырып,
Сүйегін отқа жақ, балам.
Жай жатпасын мен-дағы,
Ат мінермін ақтабан,
Айтулы жүйрік мақтаған.
Ішімде жауға ызам көп,
Қатырып, сүрлеп сақтаған.
Қырыққа төніп қылшылдап,
Қынаулы кезім қайтпаған.
Қылышымды шарға ұстап,
Қынапқа салман, Гитлердің
Қырықпай басын, тоқтаман.
Партия үшін, ел үшін,
Алтын байтақ жер үшін,
Жазықсыз жанның кегі үшін,
Артыңнан мен де аттанам.
1942 жыл
Жыршының өмірбаяны
Мен, Молдахметов Сұлтанбек Қостанай облысы Аманкелді ауданы Еңбекші колхозында, қазіргі Арқалық ауданының Қайыңды (Шилі) елді мекенінде 1948 жылы желтоқсанның 18- де тудым. 1955 жылы мектепке барып, 1966 жылы Қайыңды орта мектебінің 11- сыныбын бітіріп шықтым. Сол жылы Қазақ ауыл шаруашылық институтының ауыл шаруашылығын электрлендіру факультетіне оқуға түсіп, 1971 жылы бітіріп шықтым.
Өнер жолына келетін болсам, 5 жасымнан бастап домбыра шерте бастадым. Әкемнің ағаштан ойып жасаған домбырасы болатын, соны тартып, әуелі әндердің әуенін салып, кейіннен үлкен ағам Молдабек "Келіншек", "Қос алқа", "Арғынғазы" күйлерін үйретті. Мектепте 5-сыныпта мектеп оркестіріне қатысып күйлер үйрендім, жеке өлең де айтатын болдым. Әуелі оркестрді Әбдіғалымов Шряжден, кейіннен Наханов Балхаш басқарды. Жеке күй орындап, аудандық фестивальдарға қатысып жүрдім. Домбырадан басқа мандолинада, баян, аккардеонда ойнап үйрендім.
Институт қабырғасында да ұлт аспаптар оркестріне қатыстым, онда да жеке солист орындаушы болдым. Домбырамен қатар қобызда, бас домбырада ойнап үйрендім. 1967 жылы, халықтар достығы аясында өткен Польяк халық Республикасындағы Қазақстан өнерінің күндеріне қатыстым. Орта Азия мен Қазақстан студенттерінің фестивалінде, Киев-Алматы студенттерінің арасындағы өткен телевизиялық жарыстарда, Алматы қалалық, облыстық шараларға қатысып өнер көрсеттім. Осы шараларға дайындаған ұстаздарым домбырашы, Қазақстанның еңбек сіңірген мәдениет қызметкері Самиғолла Андарбаев болды. Украинамен жарысқа дайындаған Қазақ ССР халық артисі, Совет Одағы Мемлекеттік сыйлығының иегері Құрманбек Жандарбеков болды.
Институтты бітіріп келгеннен кейін Қайыңды совхозында көркем өнер ұйымына қатысып, «Ақ Қайың» вокалды-аспапты ансамблін құрып, ауданда, облыста Торғай әуендері фестивальдерінде өнер көрсеттік. 1978 жылы Арқалық қаласына көшіп келгесін, осындағы мәдени іс-шараларға қатысып жүрдім. 1985 жылы Көкшетау-Торғай телевизиялық айтысында, 1986 жылы Жезқазған-Торғай телевизиялық айтысында термеші-жыршы болып өнер көрсеттім. 1985 жылы үлкен қызым Нұргүл екеуіміз Москваның Россия концерт залында өнер көрсеттік (2017 жыл).
Сұлтанбек Молдахметов 2023 жылы 14 шілде күні дүние салды.
Негізгі бет Нұрхан Ахметбеков - "Дабылыңды қақ, балам". Орындаған Сұлтанбек Молдахметов (1948 - 2023)
Пікірлер: 2