พระผู้มีพระภาคเจ้าหลังจากตรัสรู้ได้ใหม่ ๆ ทรงคิดใคร่ครวญในปฏิจจสมุปบาท โดยเริ่มจากทุกข์ว่า “เพราะอะไรหนอมี..ทุกข์จึงมี” ไล่หาเหตุไปเรื่อยๆ จนเจอ “อวิชชา คือ ความไม่รู้” และเมื่อจะบอกสอนต่อก็ได้เรียบเรียงบทพยัญชนะเพื่อให้เกิดความรัดกุมรอบคอบ โดยเริ่มจากสิ่งสำคัญที่สุดคือ “อวิชชา” ไล่ไปเรื่อย ๆ ใน 12 อาการ จะมีลักษณะคล้ายหน้าปัดนาฬิกาที่วนไปเรื่อยๆ อยู่อย่างนั้น (วัฏฏะ)
เหตุเกิดของวิชชา และวิมุตติ
เมื่อใคร่ครวญมาว่า “เพราะอะไรมี อวิชชาจึงดับ” นั่นก็คือ วิชชา “เพราะมีวิชชา อวิชชาจึงดับ” และอะไรเป็นเหตุเกิดวิชชา คำตอบก็คือ วิมุตติ และอะไรเป็นเหตุเกิดวิชชา และวิมุตติ นั่นก็คือ “โพชฌงค์ 7” องค์ธรรมแห่งการตรัสรู้ธรรม
สติปัฏฐาน 4 ทำให้เกิดโพชฌงค์
กระบวนการเกิดโพชฌงค์แต่ละข้อเริ่มมาจาก “สติ” เป็นเงื่อนไขปัจจัยต่อกัน เพราะอาศัยสติจึงเกิด - ธัมมวิจยะ (เฟ้นธรรม) - วิริยะ - ปิติ (อิ่มใจ) - ปัสสัทธิ (สงบระงับ) - สมาธิ - อุเบกขา (วางใจเป็นกลาง เห็นตามเป็นจริง) และเหตุเกิดสติปัฏฐาน 4 ก็คือ อนุสติ 10 เป็นกระแสแห่งการ “เกิดวิชชา-ดับอวิชชา”
ทุกข์เป็นที่ตั้งอาศัยของศรัทธา
ทุกข์มีผล 2 อย่าง คือ จมอยู่กับทุกข์ เพราะมีความหลงไหลเป็นเหตุ หรือ แสวงหาทางออกที่พึ่งภายนอก คือ มีศรัทธาเพื่อให้เกิดการปฏิบัติทำจริงแน่วแน่จริงเป็นกระแสไปจนถึงการดับทุกข์ “ทุกข์จึงเป็นที่ตั้งอาศัยของศรัทธา”
Негізгі бет ปฏิจจสมุปบาท-เหตุเกิดวิชชา และวิมุตติ (ตอนที่ 6) [6632-3d]
Пікірлер: 1